Các niềm vui và nỗi buồn trong năm 87 tuổi của Đức Phanxicô

CÁC NIỀM VUI VÀ NỖI BUỒN TRONG NĂM 87 TUỔI CỦA ĐỨC PHANXICÔ

Ngày chúa nhật 17 tháng 12 năm 2023, Đức Phanxicô mừng sinh nhật 87 của ngài, trang Aleteia nhìn lại những niềm vui và nỗi buồn Đức Phanxicô đã trải qua trong năm 2023. Từ tang lễ Đức Bênêđictô XVI đầu tháng 1 đến lời kêu gọi cấp bách của ngài với Đất Thánh bị tàn phá, Đức Phanxicô đã có những giai đoạn đau buồn trong năm nay. Nhưng ngài cũng có những niềm vui: đặc biệt trong những chuyến tông du, ngài tìm lại được tuổi trẻ của mình. 

I. SÁU NIỀM VUI CỦA ĐỨC PHANXICÔ TRONG NĂM 2023

1. Thanh xuân của Ngày Thế Giới Trẻ Lisbon

Năm nay chuyến đi Đại hội Giới trẻ Thế giới ở Lisbon, từ ngày 2 đến ngày 6 tháng 8 đã làm Đức Phanxicô trẻ lại, ngài nói với các nhà báo trên chuyến bay đến Lisbon: “Tôi sẽ được trẻ trung lại.” Chuyến đi hai tháng sau ca phẫu thuật bụng, ngài đã phải rút ngắn các bài diễn văn đã soạn sẵn và đã ứng khẩu nhiều lần: “Tôi tìm kiếm giao tiếp, khi tôi nói với các bạn trẻ, tôi muốn đưa ra bản chất của thông điệp hơn là những bài phát biểu dài.” Ngài dành thì giờ đi xe giáo hoàng giữa đám đông, chào giáo dân, hôn các em bé, ngài thật sự hạnh phúc.

Nhân Ngày Thế Giới Trẻ, Đức Phanxicô đối thoại với các bạn trẻ

2. Với đàn chiên Mông Cổ bé nhỏ

Một trong những niềm vui của Đức Phanxicô là đến các vùng ngoại vi. Với chuyến đi Mông Cổ từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 4 tháng 9 để gặp gỡ cộng đồng công giáo nhỏ bé với 1.400 tín hữu, ngài đã vượt 7.000 cây số để đến nâng đỡ Giáo hội phôi thai, tập trung vào những điều thiết yếu của đời sống kitô giáo. Chuyến đi đầu tiên của một giáo hoàng đến miền đất này nói lên quan tâm của ngài với đất nước láng giềng Trung Quốc. Từ Ulaanbaatar, ngài gởi thông điệp đến toàn thể châu Á, đảm bảo mong muốn của Giáo hội cùng đi với họ.

Đức Phanxicô ca ngợi “mô hình truyền giáo thầm lặng” của Mông Cổ

3. Bông hồng vàng cho Đức Mẹ

Trong một cử chỉ kính mến Đức Mẹ rất riêng tư, Đức Phanxicô đã dâng một bông hồng vàng cho Đức Mẹ. Ngày 8 tháng 12, ngài đã đến đền thờ Đức Bà Cả, dưới chân tượng Đức Mẹ Cứu rỗi Người dân La-mã để nói lên lòng tôn kính đặc biệt của ngài. Một ý chỉ được xem đã hoàn thành tâm nguyện nhân dịp sinh nhật lần thứ 87. Đặc biệt sau đó vài ngày, ngài cho biết ngài muốn chôn cất ở đây thay vì ở hầm mộ Thánh Phêrô như các giáo hoàng khác.

Đức Phanxicô muốn được chôn cất ở đền thờ Đức Bà Cả, bên ngoài Vatican

4. Tình cảm dào dạt của người dân Marseille, nước Pháp

Đức Phanxicô nhấn mạnh chuyến đi Marseille ngày 22 và 23 tháng 9 không phải là chuyến thăm Pháp, mà là chuyến đi thăm người di cư từ Địa Trung Hải. Tuy nhiên, trong hai ngày ở Pháp, giáo dân Pháp đã chinh phục được ngài, ngài đã nói lên vui mừng của ngài: “Xin chào Marseille! Xin chào nước Pháp!” khi ngài đến sân vận động Vélodrome để cử hành thánh lễ ở đó. Ngài vui mừng và xúc động trước sự nồng nhiệt của giáo dân Marseille, họ chờ ngài đến “nhà họ” ở sân vận động nổi tiếng này.

Đức Phanxicô muốn được chôn cất ở đền thờ Đức Bà Cả, bên ngoài Vatican

5. Kính mến Thánh Têrêxa Lisiơ

Đức Phanxicô trước thánh tích Thánh Têrêxa Lisiơ ngày 7 tháng 6 năm 2023. Antoine Mekary | ALETEIA

Nhân dịp kỷ niệm 150 năm ngày sinh của Thánh Têrêxa Lisiơ 2 tháng 1 năm 1873 và kỷ niệm 100 năm ngày phong chân phước 29 tháng 4 năm 1923, trong buổi tiếp kiến chung ngày 7 tháng 6 tại Hội trường Phaolô VI, cũng như trong riêng tư ở Nhà Thánh Marta, Đức Phanxicô chào đón thánh tích của Thánh Têrêxa. Ngài dành một tông huấn cho Thánh Têrêxa tiến sĩ Giáo hội, ngài xin người công giáo đi ra ngoài “logic mang tính pháp lý và luân lý hóa” vì “cuối cùng, chỉ có tình yêu mới có giá trị”.

Thánh tích Thánh Têrêxa, niềm “an ủi thiêng liêng” của Đức Phanxicô

6. Niềm vui của các tiết mục xiếc

Sức khỏe của Đức Phanxicô bị suy yếu do ngài bị viêm phế quản cấp tính. Ngài đã phải hủy chuyến đi Dubai đầu tháng 12 và không tự đọc các bài phát biểu của ngài. Nhưng trong buổi tiếp kiến chung ngày 29 tháng 11, ngài đã tìm lại sức sống… nhờ các tiết mục xiếc. Khi kết thúc buổi tiếp kiến, đoàn xiếc bước vào Hội trường Phaolô VI làm sân khấu sôi động với các tiết mục tung hứng, các màn trình diễn điêu luyện. Ngài tươi cười trước các màn trình diễn, ngài nói: “Các tiết mục xiếc nói lên các khía cạnh của tâm hồn, đó là niềm vui tự do, niềm vui đơn giản, được tạo nên do sự huyền bí của các tiết mục.”

II. SÁU NỖI BUỒN CỦA ĐỨC PHANXICÔ TRONG NĂM 2023

1. Vĩnh biệt Đức Bênêđíctô XVI

Năm 2023 bắt đầu bằng tang lễ của Đức Bênêđictô XVI ngày 5 tháng 1. Trong thời tiết lạnh cóng của Quảng trường Thánh Phêrô, hình ảnh cử chỉ cuối cùng của bàn tay đặt lên quan tài, đầu cúi xuống trong tâm tình tưởng niệm sâu lắng, vẫn còn ghi lại trong ký ức của những người chứng kiến. Đức Phanxicô thường tâm sự, ngài kính trọng sự hiện diện kín đáo của Đức Bênêđictô XVI sống ẩn dật trong Vườn Vatican. Đức Phanxicô xem Đức Bênêđictô XVI như người ông, người ngài đến xin lời khuyên, người bảo vệ ngài.

Đức Bênêđictô XVI: một tang lễ thanh đạm và đầy xúc động

2. Kinh hoàng trước xung đột ở miền đông Cộng hòa Dân chủ Congo

Tháng 2 năm 2023, Đức Phanxicô gặp các nạn nhân của các vụ bạo lực ở miền đông nước Cộng hòa Dân chủ Congo, ngài lên tiếng: “Đứng trước bạo lực vô nhân đạo anh chị em đã chứng kiến tận mắt và cảm nhận trong xương thịt của mình, chúng tôi rất bàng hoàng. Không có từ nào, chỉ có nước mắt và im lặng.” Đức Phanxicô tố cáo những cơ chế dân tộc, kinh tế đã đẩy vùng đất này xuống vực sâu.

Một Giáo hội cúi xuống nỗi đau của những người sống bên lề

3. Hai lần nhập viện

Năm nay Đức Phanxicô đã phải vào bệnh viện Gemelli hai lần. Lần đầu tiên vào tháng 3 vì căn bệnh phổi, ngài giải thích, ngài đã được cứu sống trong gang tấc. Mười ngày ở bệnh viện, lần đầu tiên trong triều giáo hoàng, ngài đã phải bỏ giờ Kinh Truyền Tin ngày chúa nhật. Tháng 6 ngài phải trở lại bệnh viện để phẫu thuật bụng và đồng ý gây mê toàn thân một lần nữa sau năm 2021. Một thử thách, vì ngài thường miễn cưỡng trước những phẫu thuật nặng nề này.

4. Lễ tưởng niệm tại nghĩa trang quân đội

Ngày 2 tháng 11, trước 426 ngôi mộ của các binh sĩ Khối thịnh vượng chung tại Nghĩa trang Chiến tranh Rôma, Testaccio, Đức Phanxicô đau buồn trước các “cuộc đời tan vỡ và không tương lai” của các chiến sĩ, phần lớn họ hy sinh ở tuổi từ 20 đến 30. Chính tại đó, dưới bầu trời u ám, ngài đã dâng thánh lễ cầu nguyện cho các đẳng. Ngài nghĩ đến “các cha mẹ đã mất con trên chiến trường, có quá nhiều nước mắt: “Chiến tranh luôn thất bại, không có chiến thắng hoàn toàn. Người ta có thể thắng nhưng đằng sau đó là sự thất bại về cái giá đã phải trả.”

Thánh lễ cầu cho Các Đẳng: Đức Phanxicô đau buồn cho cái giá phải trả của chiến tranh

5. Chuyến đi Dubai bị hủy vào phút cuối

Tất cả đã sẵn sàng cho Dubai, nơi ngài muốn đến bằng mọi giá để ủng hộ cho hành tinh tại hội nghị biến đổi khí hậu Cop28 của Liên Hiệp Quốc từ ngày 1 đến ngày 3 tháng 12. Nhưng vì căn bệnh viêm phế quản cấp tính, các bác sĩ khuyên ngài không nên đi một chuyến đi dài đường như vậy. Chuyến đi được chờ đợi từ lâu và ngài phải ở lại Rôma, một tiếc nuối vô cùng của ngài. Dù ngài đã lên tiếng nhiều lần và đã cử hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin đi thay ngài, nhưng tiếng nói của ngài vẫn là tiếng nói cần thiết cho tình trạng biến đổi khí hậu hiện nay của thế giới.

Đức Phanxicô tại COP28, chuyến đi được thúc đẩy bởi tình trạng khẩn cấp về khí hậu

6. Những giọt nước mắt của Đất Thánh

Sau vụ tấn công chết người của Hamas ở Israel ngày 7 tháng 10, Đức Phanxicô liên tục nói lên nỗi đau của ngài, ngài kêu gọi thả các con tin, chấm dứt cuộc tấn công của Israel ở Dải Gaza. Những lời kêu gọi của ngài hầu như không được nghe, thậm chí ngài còn bị chỉ trích vì tính trung lập của ngài. Ngài tiếp gia đình các con tin Israel bị giữ ở Gaza, sau đó, ngài tiếp thân nhân của những người Palestine đang chịu đựng cuộc xung đột ở Gaza, hai cuộc tiếp kiến đã tạo ra sự nhầm lẫn và tức giận cho cả hai bên.

Đức Phanxicô: “Không có cuộc chiến nào có thể trả giá bằng nước mắt trẻ em”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Nguồn: phanxico.vn