Suy Niệm Chúa Nhật I Mùa Vọng A – Có Ai Ngờ Và Có Ai Tỉnh Thức?

Có Ai Ngờ Và Có Ai Tỉnh Thức?

Is 2,1-5; Rm 13,11-14; Mt 24,37-44

Hôm nay, cùng với toàn thể Giáo Hội, chúng ta bắt đầu năm A của chu kỳ ba năm phụng vụ, với Chúa Nhật I Mùa Vọng. Mùa Vọng hướng chúng ta tới hai mục đích: Một đàng, chuẩn bị mừng Con Chúa giáng trần lần thứ nhất trong khiêm hạ nhỏ bé; đàng khác, giúp chúng ta biết trông chờ Chúa đến lần thứ hai trong vinh quang, nhờ đó chúng ta biết sống tỉnh thức để đón Chúa đến trong mỗi ngày sống của mình.

1. Cuộc đời ai học hết chữ ngờ

Cuộc sống con người luôn có những điều bất ngờ xảy ra mà chúng ta không lường trước được. Những cơn sóng thần xảy ra ở Nhật Bản làm cho nhiều người không kịp trở tay. Những tai nạn giao thông xảy ra trên đường. Những cái chết bất đắc kỳ tử của người thân… Ở đời không ai học hết chữ ngờ!

Vào thời ông Nôê, trong khi không ai để ý chuyện gì sắp xảy ra, cuộc sống vẫn cứ tiếp tục với những dấu hiệu bình an: “Thiên hạ vẫn ăn uống, dựng vợ gả chồng,” chạy theo những điều phù phiếm, nhưng lãng quên Thiên Chúa. Chỉ có ông Nôê là người tỉnh thức và sẵn sàng. Vâng lệnh Chúa, ông Nôê đóng một chiếc tàu rất lớn. Đang khi đóng tàu, dân chúng chế giễu ông là người lẩm cẩm. Sau khi hoàn tất, ông và gia đình cùng với súc vật vào tàu, lúc đó, trời bắt đầu sấm chớp, đổ mưa như trút ngày đêm. Lụt hồng thủy dâng lên bất chợt. Tất cả đều bị cuốn trôi trong nước lũ. Chỉ còn lại gia đình ông Nôê được cứu sống. Lúc đó, không ai học được chữ ngờ!

Thời đại chúng ta hôm nay cũng thế, xã hội Việt Nam phát xuất từ một đất nước nghèo, chuyển sang nền kinh tế thị trường, đã đẻ ra một lối sống mới là chỉ biết cúi mặt cúi mày kiếm tiền và khi đã có tiền, thì hì hục hưởng thụ. Theo đó, nhiều người chủ trương phải kiếm tiền bằng mọi giá, bất chấp đạo lý, tình người, lừa đảo, gian dối và kể cả bán rẻ nhân phẩm của mình, miễn sao có tiền. Nhưng sau khi có tiền, họ chủ trương hưởng thụ vì họ lý luận: “Em ơi có bao nhiêu, sáu mươi năm cuộc đời…,” “chơi xuân kẻo hết xuân đi, cái già xồng xộc nó thì theo sau…” Cuộc đời chỉ dừng lại trong chân trời trần tục, đối với họ, Thiên Chúa không hiện hữu, không có ngày mai, không có đời sau…

Đức Giêsu cảnh báo rằng ngày Con Người đến trong bất ngờ, vào ngày nào, giờ nào không một ai biết. “Lúc Con Người đến” chính là ngày tận thế, ngày Chúa quang lâm, và cũng chính là giờ chết của mỗi người. Ngày ấy chắc chắn phải đến, nhưng nó lại đến một cách bất ngờ. Bất ngờ như trận lụt hồng thủy thời ông Nôê. Bất ngờ như hai người đàn ông đang làm ruộng, hai người đàn bà đang xay bột, thì một người được đem đi, một người bị để lại. Không ai biết được mình sẽ ra đi lúc nào. Không ai biết được tương lai của mình ra sao. Không ai biết được ngày tận thế. Bí mật đó chỉ Thiên Chúa Cha nắm giữ. Tất cả đều xảy ra bất ngờ!

2. Tỉnh thức và sẵn sàng

Bởi thế, Chúa Giêsu lặp đi lặp lại:

“Anh em hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến” (Mt 24,44).

Vậy tỉnh thức là gì? Tỉnh thức trước hết là thái độ sống nhạy bén trước những cám dỗ của ma quỷ, trước những nguy cơ tội lỗi và trước những lối sống bất chính. Như thánh Phaolô trong bài đọc II nhắc nhở:

“Vậy chúng ta hãy loại bỏ những việc làm đen tối… hãy ăn ở cho đứng đắn như người đang sống giữa ban ngày: không chè chén say sưa, không chơi bời dâm đãng, cũng không cãi cọ ghen tương. Nhưng anh em hãy mặc lấy Chúa Giêsu Kitô và đừng chiều theo tính xác thịt mà thoả mãn các dục vọng” (Rm 13,12-14).

Tích cực hơn, tỉnh thức là khả năng biết nhận ra sự hiện diện và hoạt động của Thiên Chúa qua những dấu chỉ và những biến cố cuộc sống hằng ngày. Tỉnh thức cũng là một cách thế sống, cách nhìn và đối diện với các dấu chỉ đó bằng cặp mắt đức tin và hành xử cũng như chọn lựa theo nhãn quan đức tin. Đó là một đời sống mới trong Đức Kitô.

Người tỉnh thức là người luôn sẵn sàng, không có gì là đột ngột hay bất ngờ, kể cả cái chết. Như thánh Maria Alacoque trước khi chết đã trả lời cho câu hỏi của các Sơ khác: “Chị có cần chuẩn bị gì nữa không?” Maria trả lời: “Tôi đã sẵn sàng rồi.”

Chúa muốn chúng ta luôn tỉnh thức và sẵn sàng chờ Chúa đến, như năm cô trinh nữ khôn ngoan cầm đèn cháy trong tay chờ chàng rể đến. Nếu chúng ta luôn sẵn sàng và tỉnh thức đón Chúa đến với lòng khao khát, yêu mến, thì giờ đó không còn là nỗi lo kinh hoàng như lụt hồng thủy, như một tai nạn, nhưng lại là giờ phút tương phùng, giờ giao duyên của hai trái tim gặp gỡ.

Thiên Chúa đến với chúng ta nhiều lần và qua nhiều cách thế khác nhau. Nhưng đến thời gian viên mãn, Người đến với chúng ta qua Người Con, là Ngôi Lời nhập thể làm người, trong thân phận khó nghèo và khiêm tốn. Người sẽ đến lần nữa trong vinh quang và quyền năng vào ngày quang lâm. Nhưng Người đến với chúng ta mỗi ngày qua bí tích Thánh Thể, mà mỗi lần chúng ta tham dự thánh lễ, hiệp lễ, chúng ta được kết hợp nên một với Người. Sự gặp gỡ đó là khởi đầu và chuẩn bị cho sự gặp gỡ sau này trong ngày cánh chung.

3. Cám dỗ về sự trì hoãn

Người ta kể dụ ngôn về ba con quỷ học việc. Chúng nói với tướng quỷ Satan về những kế hoạch cám dỗ loài người. Con quỷ thứ nhất nói: “Tôi sẽ bảo với loài người là không có Thiên Chúa.” Satan đáp: “Điều đó không lừa dối được nhiều người vì họ đã biết là Thiên Chúa hiện hữu.” Con quỷ thứ hai nói: “Tôi sẽ bảo họ là không có thiên đàng, hỏa ngục.” Satan trả lời: “Mi sẽ không lừa được ai bằng cách đó đâu, bởi vì, bây giờ người ta biết rất rõ rằng có thiên đàng và hỏa ngục, thiên đàng dành cho người lành, hỏa ngục dành cho người dữ.” Con quỷ thứ ba nói: “Tôi sẽ bảo với loài người đừng vội vã làm gì, cứ từ từ hoán cải vì còn nhiều thời gian.” Satan đáp: “Đi đi, mày sẽ thành công bằng cách đó.”

Qua câu chuyện trên, chúng ta nhận thấy rằng: Ảo tưởng nguy hiểm nhất trong đời người là cho rằng mình còn nhiều thời giờ, còn ngày mai, từ đó cứ trì hoãn và ở lỳ trong tội mà không hoán cải. Mùa Vọng là thời gian thuận tiện giúp chúng ta biết nắm bắt cơ hội để thay đổi đời sống mình phù hợp với Tin Mừng ngay tại đây và lúc này. Đó là sống tốt giây phút hiện tại với tất cả những gì Chúa ban.

Cầu xin Chúa cho chúng ta biết sống sống tỉnh thức và sẵn sàng để bất kỳ lúc nào Chúa đến, chúng ta cũng xứng đáng để đi đón Người. Amen!

Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương

Vọng Ngóng Hồng Phúc 

(Is 2,1-5; Tv 121; Rom 13,11-14; Mt 24,37-44)

Hôm nay, chúng ta bước vào Năm phụng vụ mới. Giáo Hội mời gọi con cái mình ý thức lần nữa NIỀM HY VỌNG chung cuộc của chúng ta, của Giáo Hội, của toàn thể nhân loại. Bởi thế, Mùa vọng không chỉ là bước khởi đầu cho một chu kỳ phụng vụ, chuẩn bị cho Lễ Giáng sinh, mà trên hết là đánh thức niềm hy vọng của chúng ta, niềm hy vọng làm nên cuộc nhân sinh trong cuộc lữ hành tiến về niềm hy vọng hồng phúc, ngày được cùng đi với Đức Kitô vào hoan hưởng tiệc thiên cung cả trên bình diện cá nhân và toàn thể nhân loại. Bởi thế, Mùa vọng:

1. Vọng ngóng thời bình sinh trên Núi Nhà Đức Chúa

Mỗi người chúng ta đã trải qua biết bao Mùa vọng, nhưng thử hỏi chúng ta đã bao lần đi vào trong chiều sâu ý nghĩa mà mùa này diễn tả trong chính cuộc sống chúng ta. Có chăng chỉ là những chuẩn bị, những rạo rực bên ngoài còn cuộc sống chúng ta vẫn ngưng đọng tại chỗ. Chúng ta cắm rễ ở niềm vui thế sự mà chưa bén rễ sâu trong niềm hy vọng thời bình sinh trên núi thánh của Đức Chúa. Mùa Vọng hướng chúng ta về với NGÀY CỨU ĐỘ trên Núi Thánh – Nhà của Đức Chúa. Niềm hy vọng này định hình căn tính và bước đi của chúng ta như Isaia trong bài đọc thứ nhất khẳng định: “Dân dân sẽ lũ lượt, dập dìu kéo nhau lên Nhà Đức Chúa, Nơi mà mọi người sẽ được Chúa là trọng tài phân xử các dân nước, Đấng dạy cho biết lối nẻo khôn ngoan, kiến tạo hoà bình”.

Chúng ta là những người có niềm hy vọng, những người được Thiên Chúa khắc ghi niềm khao khát tìm về với Đấng là Nguyên uỷ trong sự hiệp thông vinh quang với Người. Niềm hy vọng ấy làm cho chúng ta tiến bước trong niềm vui hân hoan của những người có hướng đích, dẫu rằng chúng ta đăng trình giữa những khắc khoải và rên siết, giữa những khát khao siêu việt và sự chênh vênh của cuộc hiện sinh. Dù thế nào đi nữa, con người là hữu thể có niềm hy vọng, có hướng đích. Đó phải là niềm vui căn bản nhất, niềm vui trường cửu của những kẻ đang rảo bước lên đền nhà Chúa như Vịnh gia của Tv 121 trong bài đáp ca diễn tả và đó cũng là tâm thái của chúng ta hôm nay.

2. Trông đợi với tâm thái thức tỉnh

Chúng ta đặt hy vọng vào Thiên Chúa, được cùng đi với Người tiến vào Thánh Cung hoan lạc chẳng hề với, song chúng ta tiến vào Đền Thánh Chúa không phải chỉ là một thời điểm mà là một tiến trình. Đó là thái độ sống thường trực như người cầm canh. Chúng ta không biết giờ chúng ta được Chúa viếng thăm: có thể là vào buổi ban mai, cũng có thể lúc chiều xế bóng hoặc khi đêm về; ngày ấy có thể đến lúc chúng ta đang lao tác, cũng có thể khi chúng ta đang nghỉ ngơi. Chúa Giêsu trong bài Tin mừng nhắc nhở chúng ta: “Anh em hãy tỉnh thức, vì không biết ngày nào Chúa của anh em sẽ đến” (Mt 24,42).

Tỉnh thức sống với tâm thái sẵn sàng của người sống giữa ban ngày trong mọi khoảnh khắc của hiện hữu chúng ta giữa lúc thiên hạ đang chảy với cuộc sống: “ăn uống, cưới vợ lấy chồng”, khi người ta “làm ruộng” hay “kéo cối”. Sẵn sàng là việc sống chân tính của mình trong mọi phút giây, tâm thái của con cái sự sáng như Thánh Phaolô nhắc nhở: “Anh em hãy thức dậy”: Thức dậy, đi ra khỏi tình trạng bị kỳm giữ: “không chè chén say sưa, không chơi bời dâm đãng, không cãi cọ ghen tương” (Rm 13,11.13).  và ngày nhắc nhớ cộng đoàn Êphêsô:

“Anh em không ở trong bóng tối, để ngày ấy như kẻ trộm bất chợt anh em. Vì tất cả anh em là con cái ánh sáng, con cái của ban ngày. Chúng ta không thuộc về đêm, cũng không thuộc về bóng tối. Vậy chúng ta đừng ngủ mê như những người khác, nhưng hãy tỉnh thức và sống tiết độ” (Ep 5,4-6).

Thức tỉnh, thái độ của đức tin. Đó là tâm thái của người “mặc lấy Chúa Giêsu Kitô”, mang lấy toàn bộ binh giáp của Thiên Chúa để có thể “chiến đấu với những quyền lực thần thiêng, với những bậc thống trị thế giới tối tăm này, với những thần linh quái ác chốn trời cao” (Ep 6,11-12). Thánh Phaolô mặc lấy những tâm tình của con cái Thiên Chúa:

“Anh em hãy nhận lấy toàn bộ binh giáp vũ khí của Thiên Chúa; … lưng thắt đai là chân lý, mình mặc áo giáp là sự công chính, chân đi giày là lòng hăng say loan báo tin mừng bình an; hãy luôn cầm khiên mộc là đức tin, nhờ đó anh em sẽ có thể dập tắt mọi tên lửa của ác thần. Sau cùng, hãy đội mũ chiến là ơn cứu độ và cầm gươm của Thần Khí ban cho, tức là Lời Thiên Chúa” (Ep 6,14-17).

3. Trở nên những người cầm canh

Chúng ta đang sống trong thế giơi văn minh với sự hỗ trợ đắc lực của khoa học kỹ nghệ, phương tiện nối kết thế giới ở mọi chân trời trong một ngôi nhà chúng – thế giới phẳng. Tuy nhiên, “hiện tình hiện tại của chúng ta – Đức Phanxicô nhận định – dường như đang cho thấy nhưng dấu hiện dật lùi nào đó…  Của cải tăng thêm nhiều, nhân loại giàu lên, nhưng cũng nhiều người bị rơi vào cảnh bần cùng cả trên bình diện vật chất và tình thần. “Sự thật và các giá trị nơi con người bị bác bỏ và kết quả là đời sống xã hội trở nên nghèo nàn và chịu đựng sự ngạo mạn của những kẻ có quyền lực”. Dường như một số thành phần trong nhân loại chúng ta có thể bị hy sinh bất cứ lúc nào vì lợi ích của một số người. Cái bị vứt bỏ không chỉ là thực phẩm và những đồ dư thừa, mà thường là chính những con người với khát vọng siêu việt bị bỏ quên. Đó là cái nghèo – sự khốn cùng – mất niềm hy vọng trong thế giới chúng ta đang sống.

Hơn nữa, con người hôm nay với sự thượng tôn chủ nghĩa cá nhân cực đoan, tinh thần tục hóa tiêm nhiễm và chi phối tâm thức con người, không chỉ đối với người đời, mà cả những người sống trong chốn thánh thiêng. Với chủ trương thụ hưởng và thực hiện dự phóng cá vị theo sở thích của chủ trương duy cá nhân, con người ngập lặn trong những thú vui thế tục mà không đếm xỉa, phớt lờ, thấm chí phủ nhận cảm thức siêu việt nơi chính mình. Người ta sống hối hả với những dự phóng trần tục mà không mảy may kiến tạo gia sản trường cửu. Con người hôm nay đánh mất cảm thức siêu việt, dửng dưng, đánh mất cảm thức tôn giáo: lương tâm luân lý, sự sống đời đời và Thiên Chúa dường như vắng bóng trong lối nghĩ và cách sống của họ.

Đối diện với bóng tối đang bao phủ tâm thức con người thời này, chúng ta được mời gọi cam đảm để tiến bước với niềm hăng say trong tâm thái của kẻ cầm canh, người luôn thức tỉnh để có thể đánh thức người khác. Tông huấn Vita Consarata nhắn nhủ:

Trong thế giới của chúng ta, những dấu vết của Thiên Chúa dường như bị xoá nhoà, nên người ta cảm thấy khẩn trương của một chứng tá ngôn sứ thật mãnh liệt từ phía những người thánh hiến. Tiên vàn, chứng tá đó công bố vị thế tối thượng của Thiên Chúa và những điều thiện hảo sắp tới, biểu lộ qua việc bước theo Đức Kitô – sequela Christi” (VC, 85).

Đức Phanxicô nhắn gởi chúng ta, những kitô hữu, những người sống đời thánh hiến trở nên những ngôn sứ của thời đại, những người có khả năng đánh thức thế giới bằng chính chứng tá đời sống của mình:

Điều Cha chờ mong là “Các con hãy đánh thức thế giới”, bởi vì điều làm nên đặc tính Đời sống Thánh hiến là ngôn sứ. Như Cha đã nói với các Bề Trên Tổng Quyền “tính cách tận căn của Phúc Âm không chỉ là các tu sĩ: điều này đòi hỏi tất cả mọi người. Nhưng các tu sĩ theo Chúa một cách đặc biệt, một cách ngôn sứ”. Đó là ưu tiên mà bây giờ được đòi hỏi là: ‘trở nên ngôn sứ làm chứng như Chúa Giêsu đã sống trên trái đất này… Nhưng các tu sĩ phải để cho mình lo việc làm ngôn sứ (Đức Phanxicô, Tông thư Năm đời sống Thánh Hiến 2015).

Lm. Petrus Lửa Hồng

Nguồn: dcvphanxicoxavie.com