Cẩm Nang Học Hỏi Năm Thánh 2025

1416 lượt xem

Lời giới thiệu

Spes non confundit – Hy vọng không làm thất vọng” (Rm 5,5), Đức Thánh Cha Phanxicô mở đầu Sắc chỉ công bố Năm Thánh thường lệ 2025 với những lời của thánh Phaolô để khẳng định niềm hy vọng của Dân Kitô giáo, nhất là trong bối cảnh thế giới phát triển nhưng cũng đầy bất trắc. Quả thực, tính dễ bị tổn thương được trải nghiệm trong những năm gần đây, cùng với nỗi sợ hãi về bạo lực của chiến tranh, làm cho tình trạng con người trở nên nghịch lý hơn: một đàng, con người cảm thấy sức mạnh vượt trội của công nghệ quyết định thời hiện đại; đàng khác, lại nhận thức sự bấp bênh và lo lắng về tương lai của mình. Trong bối cảnh này, “Những người hành hương trong Hy vọng” đã được chọn làm chủ đề của Năm Thánh 2025.

Niềm hy vọng của chúng ta cắm chặt vào Thiên Chúa, Đấng “đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta” (Rm 5,5).

“Năm Thánh mang nét đặc trưng của niềm hy vọng không bao giờ mất đi, niềm hy vọng nơi Thiên Chúa. Ước mong Năm Thánh này cũng giúp chúng ta lấy lại niềm tin cần thiết vào Giáo hội và vào xã hội, vào các mối tương quan liên vị, vào các mối quan hệ quốc tế, vào việc thăng tiến phẩm giá của mọi người và tôn trọng thiên nhiên. Ước gì chứng tá đức tin của chúng ta trở thành men hy vọng đích thực cho thế giới, trở thành lời loan báo trời mới đất mới, nơi chúng ta sẽ sống trong công lý và hòa hợp giữa các dân tộc, chờ ngày lời Chúa hứa nên thành tựu” (SCNT, 25)

Tập “Cẩm Nang Học Hỏi Về Năm Thánh 2025” góp phần vào việc tìm hiểu để sống tinh thần Năm Thánh, canh tân và củng cố đời sống đức tin, đồng thời nuôi dưỡng niềm hy vọng của “Những người hành hương trong Hy vọng”, nhằm trả lời cho những ai “chất vấn về niềm hy vọng của chúng ta” (1Pr 3,15).

DẪN NHẬP: NĂM THÁNH 2025

Câu 1. Chủ đề của Năm Thánh 2025 là gì?

Đáp: Ngày 03/01/2022, Đức Giáo Hoàng Phanxicô phê chuẩn chủ đề Năm Thánh thường lệ 2025 là “Những người lữ hành trong Hy vọng.

Câu 2. Ý nghĩa của Logo Năm Thánh 2025 là gì?

Đáp: Logo diễn tả ý hướng của Năm Thánh, trong đó:

  • Thánh Giá: phía trên hình cong dịch chuyển hướng về phía con người trong cuộc gặp gỡ và ôm lấy họ; phía dưới là neo cắm chặt xuống dưới những con sóng, biểu tượng của niềm hy vọng vững chãi giữa ba đào sóng vỗ trong cuộc lữ hành;
  • bốn hình người với các sắc màu[1] liên kết với nhau, tượng trưng cho tình liên đới nhân loại cùng nhau hướng về và ôm chặt Thánh Giá Chúa Kitô;
  • những con sóng vỗ mạnh bên dưới ám chỉ rằng cuộc hành hương của cuộc sống không phải lúc nào cũng phẳng lặng;
  • dòng chữ Latinh “Peregrinantes in Spem” (Những người hành hương trong Hy vọng), khẩu hiệu của Năm Thánh 2025, được viết bằng màu xanh lá cây biểu chị cho niềm hy vọng.

Câu 3. Ý nghĩa của linh vật Năm Thánh 2025 là gì?

Đáp: Nhân vật có tên Luce –  nghĩa là ánh sáng (tiếng Ý).

  • Luce mặc chiếc áo mưa màu vàng, tay cầm gậy tượng trưng cho sự bảo vệ và dẫn dắt của Thiên Chúa trong suốt lộ trình của Năm Thánh.
  • Thánh Giá và chuỗi hạt trên cổ cho thấy, trong cuộc hành hương, cầu nguyện là sức mạnh thiêng liêng, gia tăng đức tin, cậy, mến, vững vàng hơn trước mọi nghịch cảnh.
  • Logo thuyền buồm màu xanh lá cây trên áo của Luce là logo chính thức của Năm Thánh.
  • Đôi mắt sáng của Luce là biểu tượng của hy vọng, và hành trình của Luce cùng với chú chó Santino nhắc nhở mọi người về tinh thần hành hương và khám phá đức tin.
  • Đôi giày lấm đầy bùn đất của Luce cho thấy lộ trình cuộc đời mà mỗi người phải đi qua.

Câu 4. Ý nghĩa của Cây Thánh Giá Năm Thánh 2025 là gì?

Đáp: Cây Thánh Giá được làm bằng gỗ tốt và được chế tác thủ công cẩn thận:

  • mặt trước có hình ảnh Chúa Kitô vinh quang là dấu hiệu của Hy vọng cho thế giới trong thời đoạn khủng hoảng nghiêm trọng toàn cầu, nơi mà con người kêu lên nhu cầu về niềm hy vọng;
  • mặt sau của Cây Thánh Giá là logo chính thức của Năm Thánh 2025. Thánh Giá sẽ được các tình nguyện viên trao cho các trưởng nhóm khác nhau trước khi mỗi nhóm hành hương bắt đầu hành trình đến Cửa Thánh.

Câu 5. Năm Thánh 2025 được khai mạc khi nào?

Đáp: Năm Thánh thường lệ 2025 sẽ bắt đầu vào ngày 24 tháng 12 năm 2024, ngày Lễ Chúa Giáng sinh, với việc mở Cửa Thánh tại Vương cung Thánh đường thánh Phêrô ở Vatican. Chúa Nhật sau đó, ngày 29 tháng 12 năm 2024, lễ Thánh Gia Thất, Năm Thánh sẽ được khai mạc tại các Giáo Hội địa phương (x. SCNT, 6; KMNT, 1).

Câu 6. Nghi thức khai mạc Năm Thánh 2025 diễn ra ở đâu?

Đáp: Việc khai mạc Năm Thánh 2025 sẽ diễn ra:

  • tại Vatican, Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ chủ sự nghi thức mở Cửa Thánh của Đền thờ Thánh Phêrô vào ngày 24 tháng 12 năm 2024;
  • tại các Giáo Hội địa phương, ngày 29 tháng 12 năm 2024, nghi thức khai mạc trọng thể Năm Thánh sẽ được cử hành trong một Thánh lễ do Giám mục giáo phận chủ sự, tại nhà thờ chính toà, mẹ của tất cả các nhà thờ trong giáo phận. Tuy nhiên, nếu trong giáo phận có một nhà thờ đồng chính tòa theo giáo luật, thì cũng có thể cử hành Thánh lễ khai mạc tại đó (x. SCNT, 6; KMNT, 2).
  • tại giáo phận Vinh, nghi thức khải mạc Năm Thánh diễn ra tại nhà thờ Giáo xứ Yên Đại.

Câu 7. Những thành phần nào tham gia khai mạc Năm Thánh 2025?

Đáp: Nghi thức cử hành Thánh Thể theo thể thức Thánh lễ đại triều (x. Cæremoniale Episcoporum, 120). Tất cả các linh mục đồng tế với giám mục; các phó tế, các thừa tác viên giúp lễ, đọc sách và những thừa tác viên khác thi hành phận vụ của mình (x. SC, 26-28; Cæremoniale Episcoporum, 119) cùng với mọi thành phần dân Chúa. Chương trình cử hành phải được thông báo cho toàn thể các tín hữu (x. KMNT, 3).

Câu 8. Nghi thức khai mạc Năm Thánh 2025 diễn ra như thế nào?

Đáp:  Trong khung cảnh của Thánh lễ khai mạc trọng thể Năm Thánh, đoàn hành hương theo sau Thánh Giá long trọng tiến vào ngôi thánh đường của giáo phận, vào Nhà thờ Chính tòa nơi vị mục tử của giáo phận thi hành huấn quyền, chủ sự các nhiệm tích thánh, cử hành phụng vụ ca ngợi và cầu nguyện, và hướng dẫn giáo đoàn (x. KMNT, 4).

Câu 9. Các giai đoạn và ý nghĩa của Nghi thức khai mạc Năm Thánh 2025 là gì?

Đáp:  Nghi thức khai mạc trọng thể Năm Thánh diễn ra theo ba giai đoạn: tụ họp, khởi sự hành hương và tiến vào thánh đường (x. KMNT, 5-8.1-14).

  • Dân Chúa qui tụ tại một nhà thờ mang một ý nghĩa đặc biệt đối với cộng đoàn giáo phận, đủ điều kiện để cử hành nghi thức nhập lễ và có khoảng cách thích hợp cho một cuộc hành hương thực sự.
  • Khởi sự hành hương: trong khi tụ họp, hát tiền xướng (ca nhập lễ), lời chào, lời mời gọi chúc tụng và ca ngợi Thiên Chúa, lời hướng ý, lời cầu nguyện, công bố Tin mừng và đọc một số trích đoạn trong Tông sắc ấn định Năm Thánh thường lệ 2025.
  • Hành hương đến thánh đường: đoàn hành hương đến nhà thờ chính tòa (hoặc đồng chính toà) qua cửa chính, dấu chỉ Chúa Kitô, để cử hành Chúa Nhật Lễ Thánh Gia Thất và khai mạc Năm Thánh. Cuộc rước này là dấu chỉ của con đường hy vọng, trên đó những người hành hương đang bước theo sau Thánh Giá Chúa Kitô, như được thể hiện trong logo của Năm Thánh. Khi đến ngưỡng cửa, giám mục giơ cao Thánh Giá, hướng về cộng đoàn, xướng lời tung hô tôn kính: “Đây là Cây Thánh Giá nơi treo Đấng cứu độ trần gian” (Thánh thi Thứ Sáu Tuần Thánh “Ecce lignum Crucis, in quo salus mundi pependit”).

Câu 10. Vì sao chỉ dùng một Cây Thánh Giá trong Thánh lễ khai mạc Năm Thánh 2025?

Đáp:  Trong nghi thức khai mạc Năm Thánh, một Cây Thánh Giá có ý nghĩa đặc biệt đối với giáo phận cho cuộc hành hương. Thánh Giá sẽ được đặt nơi cung thánh, gần bên bàn thờ, trong suốt Năm Thánh để các tín hữu tôn kính (x. QCSL 122, 308).

Câu 11. Có thể dùng hai Cây Thánh Giá trong nhà thờ trong suốt Năm Thánh không?

Đáp:  Theo chỉ dẫn của Nghi thức khai mạc Năm Thánh (số 9) và Quy chí Sách lễ (x. QCSL 122. 308), chỉ được dùng một Thánh Giá trong nhà thờ. Tuy nhiên, với nhà thờ mà Thánh Giá tại cung thánh đã được treo cao phía trên bàn thờ hay treo trên bức tường đầu cung thánh phía sau bàn thờ khiến cho việc tháo gỡ quá khó khăn hoặc không thể di chuyển thì “được phép sử dụng thêm Thánh Giá thứ hai trong cung thánh và đó chính là Thánh Giá dẫn đầu đoàn hành hương được đặt gần bàn thờ trong suốt Năm Thánh”.[2]

PHẦN I: LỊCH SỬ NĂM THÁNH

  1. NĂM THÁNH, NĂM HỒNG ÂN THEO KINH THÁNH

Câu 12. Năm Thánh bắt nguồn từ đâu?

Đáp:  Hạn từ “Năm Thánh” bắt nguồn từ tiếng Do Thái: “יוֹבֵל” (yôvēl hay Jôbel) nghĩa là “thổi tù và báo hiệu Năm Đại xá”. Thuật ngữ này được dịch sang tiếng Latinh là jubilæus. Theo nguyên ngữ Latinh: Annum Jubilaei được hiểu là Năm Hồng Ân hay Năm Toàn Xá. Tuy nhiên, từ Năm Thánh 1475, tên gọi Năm Thánh (Annus Sanctus – tiếng Latinh; Holy Year – tiếng Anh) được sử dụng phổ biến và mang ý nghĩa hơn trong Giáo Hội Công Giáo, so với danh từ Năm Ân Xá (Annum Jubilæi hay Jubilaeum) có nguồn gốc và ý nghĩa của Cựu Ước và Do Thái giáo hơn.

Câu 13. Năm Thánh là gì?

Đáp:  Năm Thánh là một thời kỳ hồng ân, qua đó Thiên Chúa ban ơn đặc biệt khi con người mở lòng để canh tân, thống hối và đón nhận tha thứ của Người. Vì vậy, Năm Thánh là thời gian mà con người được mời gọi khẩn thiết sống và thực thi việc thống hối và canh tân, dứt khoát từ bỏ tội lỗi, sống mối tương quan tình yêu với Thiên Chúa, hòa giải và hiệp nhất với tha nhân, với vũ trụ vạn vật.

Câu 14. Những nguyên tắc căn bản để sống Năm Thánh trong Cựu Ước là gì?

Đáp:  Năm Thánh được sống với ba nguyên tắc căn bản: nguyên tắc đầu tiên liên quan đến “kỳ nghỉ ngơi của đất đai”, sau bảy năm, đồng ruộng phải bỏ hoang một năm (x. Lv 25, 11); nguyên tắc thứ hai liên quan xoá nợ và hoàn trả nguyên vẹn (cho chủ sở hữu ban đầu) những mảnh đất bị chuyển nhượng và bán đi (x. Lv 25,23-34); nguyên tắc thứ ba liên quan đến trả tự do và giải phóng nô lệ: mọi người Israel – nếu là nô lệ – phải được tự do (x. Lv 25, 35-55; Ed 46,17; Gr 34,14-17; Is 61,1-2).

Câu 15. Chúa Giêsu nói gì về Năm Thánh?

Đáp:  Luật Môsê về Năm Hồng Ân được Isaia nhắc lại: “Chúa đã sai tôi đi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn, chữa lành những tấm lòng tan nát, công bố lệnh ân xá cho kẻ bị giam cầm, ngày phóng thích cho những tù nhân, công bố một năm hồng ân của Chúa” (Is 61,1-2). Đây là những lời mà Chúa Giêsu đã áp dụng cho mình lúc khởi đầu sứ vụ khi tuyên bố rằng “Năm hồng ân của Chúa” đã được thực hiện nơi chính Người (x. Lc 4,18-19; SCNT, 10).

  1. NĂM THÁNH TRONG GIÁO HỘI CÔNG GIÁO

Câu 16. Năm Thánh trong Giáo Hội Công Giáo bắt đầu từ khi nào?

Đáp:  Khởi đi từ nền tảng Kinh Thánh, Năm Thánh đầu tiên trong Giáo Hội Công Giáo được khai mở vào năm 1300  thời Đức Giáo Hoàng Bônifaciô VIII  với Tông sắc Antiquorum habet fida relatio, ban hành ngày 22/02/1300 (x. SCNT, 5).

Câu 17. Chu kỳ Năm Thánh thông thường trong Giáo Hội Công Giáo là bao nhiêu năm?

Đáp:  Chu kỳ Năm Thánh thường lệ trong Giáo Hội là: 100 năm, 50 năm, 33 năm và 25 năm.

Câu 18. Tại sao chu kỳ Năm Thánh trong Giáo Hội có sự thay đổi từ 100 năm xuống còn 50 năm?

Đáp:  Năm Thánh được quy định với chu kỳ 100 năm vào thời Đức Giáo Hoàng Bônifaciô VIII năm 1300. Vì 100 năm quá lâu so với một đời người, Đức Giáo Hoàng Clêmentê VI qua Tông sắc Urigenitus Dei Filius, ngày 27/01/1343 ấn định thời gian Năm Thánh là 50 năm và hiện thực vào năm 1350.

Câu 19. Chu kỳ 25 năm của Năm Thánh được ấn định khi nào?

Đáp:  Chu kỳ 25 năm được nhiều Giáo hoàng xác quyết như: Đức Giáo Hoàng Phaolô II qua Tông sắc Ineffabilis Providentia, ngày 19/4/1470; Đức Giáo Hoàng Giuliô III, với Tông sắc Si pastores ovium, ngày 24/02/1550; Đức Giáo Hoàng Sixtô IV, qua Tông sắc Salvator Noster Dei Patris, ngày 26/3/1472, đã tái xác nhận chu kỳ Năm Thánh với 25 năm. Chu kỳ 25 năm cho một Năm Thánh theo thể thức thông thường đã được Giáo Hội “đóng ấn” từ Năm Thánh 1475 cho đến thời đại chúng ta với Năm Thánh 2000, và Năm Thánh 2025.

Câu 20. Tại sao có chu kỳ Năm Thánh 33 năm?

Đáp:  Năm Thánh theo chu kỳ 33 năm được ấn định vào thời Đức Giáo Hoàng Grêgoriô XI qua Tông sắc Salvator Noster Dominus, ngày 29/4/1373, ban hành tại Avignon. Ấn định chu kỳ Năm Thánh theo tuổi đời của Chúa Giêsu.

Câu 21. Những Năm Thánh thường lệ gần đây là năm nào?

Đáp:  Năm Thánh 1950 với sứ điệp Hoà bình, do Ðức Giáo Hoàng Piô XII khai mạc sau những đau thương tàn khốc của Thế chiến II; Năm Thánh 1975 được khai mở bởi thánh Giáo Hoàng Phaolô VI, với ý hướng Canh tân và Hoà giải; Đại Năm Thánh 2000 dưới thời thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II.

Câu 22. Khác biệt giữa Năm Thánh thường lệ và Năm Thánh ngoại thường là gì?

Đáp:  Năm Thánh thường lệ diễn ra theo chu kỳ được ấn định, chẳng hạn Đại Năm Thánh 2000, Năm Thánh 2025; còn Năm Thánh ngoại thường được một Giáo hoàng khai mở vào những dịp đặc biệt để Giáo Hội sống mầu nhiệm đức tin và canh tân đời sống kitô hữu.

Câu 23. Những Năm Thánh ngoại thường gần đây là gì?

Đáp:  Năm Thánh ngoại thường đầu tiên là vào năm 1423, do ý muốn Đức Giáo Hoàng Martin V. Gần đây, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã công bố Năm Thánh 1966 nhân dịp bế mạc Công đồng Vatican II; Đức Gioan Phaolô II cử hành Năm Thánh năm thứ 1950 của Ơn Cứu Chuộc (1983-1984); Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI muốn cử hành Năm Thánh Phaolô nhân dịp kỷ niệm hai ngàn năm ngày sinh của vị Tông đồ dân ngoại (28/6/2008 – 29/6/2009); Đức Giáo Hoàng Phanxicô mở Năm Thánh ngoại thường Lòng Thương Xót vào năm 2015 nhân dịp kỷ niệm 50 năm bế mạc Công đồng Vaticanô II.

Câu 25. Cửa Thánh là gì?

Đáp:  Cửa Thánh là cửa Đền Thờ được xây kín tường và chỉ được mở ra vào dịp Năm Thánh. Không chỉ là một giới hạn không gian, Cửa Thánh là biểu tượng của một khoảng thời gian thánh thiêng, là lối mở ra để tiến vào Đền Thánh Chúa, là dấu chỉ của Chúa Kitô, Đấng là Cửa, là Con Đường dẫn con người đến với Thiên Chúa (x. Ga 10,9; 14,6). Cửa Thánh được đặt tại các Đền Thánh chính ở Rôma: Đền thờ thánh Phêrô, Đền thờ thánh Gioan Laterano, Đền thờ thánh Phaolô ngoại thành, và Đền thờ Đức Bà Cả.

Cửa Thánh được mở khi Khai mạc Năm Thánh và được đóng lại khi bế mạc Năm Thánh. Nghi thức khai mạc Năm Thánh thường đi liền với việc mở Cửa Thánh. Nghi thức mở Cửa Thánh diễn tả ý nghĩa biểu tượng rằng, suốt Năm Thánh này người tín hữu được hưởng một “hành trình đặc biệt” hướng tới ơn cứu rỗi.

Câu 26. Cửa Thánh của Năm Thánh thường lệ 2025 được mở khi nào?

Đáp:  Cửa Thánh của Năm Thánh 2025 chính thức được khai mở bằng việc mở Cửa Thánh Đền thờ thánh Phêrô vào ngày 24 tháng 12 năm 2024, lễ Giáng sinh, và sau đó, các Cửa Thánh tại các Đền thờ Laterano, Đền thờ thánh Phaolô ngoại thành và Đền thờ Đức Bà Cả sẽ được mở vào những ngày tiếp theo (x. SCNT, 6).

PHẦN II: NĂM THÁNH THƯỜNG LỆ 2025

  1. SẮC CHỈ NĂM THÁNH 2025

Câu 27. Sắc chỉ công bố Năm Thánh 2025 có tựa đề là gì?

Đáp:  Sắc chỉ có tựa đề bằng tiếng Latinh là “Spes non confundit”, có nghĩa là “Niềm hy vọng không làm thất vọng”.

Câu 28. Sắc chỉ đó được ban hành ngày nào?

Đáp:  Sắc chỉ được Đức Thánh Cha Phanxicô ban hành ngày 09/5/2024, nhằm ngày lễ trọng Chúa Giêsu Kitô Lên Trời.

Câu 29. Sắc chỉ Năm Thánh 2025 được gợi hứng từ đâu?

Đáp:  Được gợi hứng từ Thư của thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma, tựa đề của Sắc chỉ được trích từ câu số 5 chương 5: “Niềm hy vọng không làm thất vọng” (x. SCNT, 1).

Câu 30. “Niềm hy vọng không làm thất vọng” có ý nghĩa gì?

Đáp: Đó là “niềm hy vọng được hưởng vinh quang của Thiên Chúa. […]. Niềm hy vọng này không làm cho chúng ta thất vọng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta” (SCNT, 2).

Câu 31. Sắc chỉ Năm Thánh 2025 gồm mấy phần?

Đáp:  Sắc chỉ Năm Thánh 2025 bao gồm hai mươi lăm số, được đánh số thứ tự từ 1 đến 25. Số 1 là số đặc biệt nhằm giới thiệu tựa đề và nội dung tổng quát của Sắc chỉ, hai mươi bốn số còn lại được phân bố theo năm đề mục khác nhau:

–    một lời hy vọng (số 2-4);

–    một con đường hy vọng (số 5-6);

–    những dấu chỉ của hy vọng (số 7-15);

–    lời kêu gọi hy vọng (số 16-17);

–    hy vọng vững vàng (số 18-25).

Câu 32. Điều gì mới mẻ trong Năm Thánh 2025 so với các Năm Thánh trước đây?

Đáp: Đó là việc Đức Thánh Cha loan báo sẽ mở Cửa Thánh trong một nhà tù, như là “một biểu tượng mời gọi họ (các tù nhân) nhìn về tương lai với niềm hy vọng và với quyết tâm đổi mới cuộc đời” (SCNT, 10).

Câu 33. Nội dung của Sắc chỉ bao gồm những gì?

Đáp: Sắc chỉ chứa đựng những lời thỉnh cầu và đề nghị của Đức Thánh Cha, với ước mong Năm Thánh sẽ là “cơ hội cho mỗi người nhen nhóm lại niềm hy vọng” (SCNT,1).

Câu 34. Trong Sắc chỉ Năm Thánh 2025, Đức Thánh Cha đưa ra những thỉnh cầu nào để khơi dậy niềm hy vọng?

Đáp:  Đức Thánh Cha kêu gọi:

–     tái lập hoà bình trên thế giới (số 8);

–    ủng hộ việc sinh con để đảm bảo cho niềm hy vọng của thế giới tương lai (số 9);

–     tôn trọng các tù nhân, cải thiện điều kiện sống xứng đáng cho họ, bãi bỏ án tử hình (số 10);

–    quan tâm và chăm sóc các bệnh nhân, tôn trọng nhân phẩm (số 11);

–    tạo nhiệt huyết cho giới trẻ (số 12);

–    quan tâm đến người di cư (số 13);

–   quan tâm người cao tuổi, giúp đỡ người nghèo và xoá nạn đói trên thế giới, xoá nợ cho các nước nghèo (số 14-16).

Câu 35. Đức Thánh Cha nhắc đến những điều gì giúp ta có niềm hy vọng vững vàng?

Đáp:  Những điều giúp ta có niềm hy vọng vững vàng là:

–     “Hy vọng (đức cậy) cùng với đức tin và đức mến kết thành bộ ba “nhân đức đối thần”, diễn tả điều cốt lõi của đời sống Kitô hữu (số 18);

–      “Tôi tin sự sống đời đời” (số 19);

–      “Chúa Giêsu đã chết và sống lại là trung tâm đức tin của chúng ta (số 20);

–      “hiệp thông trọn vẹn với Thiên Chúa” (số 21);

–      “Thiên Chúa phán xét” dựa trên tình yêu (số 22);

–      “Ân xá”, biểu lộ lòng thương xót vô hạn của Thiên Chúa (số 23).

Câu 36. Trong Sắc chỉ Năm Thánh, Đức Thánh Cha cổ vũ điều gì cho đời sống của Giáo Hội?

Đáp:  Đức Thánh Cha mời gọi:

–           noi gương các thánh tử đạo đã làm chứng cho đức tin cách triệt để và diễn tả sự hiệp nhất của Giáo Hội Chúa Kitô bằng máu của họ (số 20);

–    năng đến với Bí tích Giải tội (số 23);

–   gửi các Thừa sai Lòng Thương Xót đến những nơi mà “sự hy vọng bị thử thách mạnh mẽ”, hoặc ở nơi “phẩm giá con người bị chà đạp” (số 23);

–     hành hương trong Năm Thánh (số 5);

–     dừng lại cầu nguyện tại các đền thánh Đức Mẹ (số 24);

–    cuối cùng, Đức Thánh Cha mong muốn rằng Năm Thánh 2025 sẽ giúp mọi ngời “tái khám phá niềm tin tưởng cần thiết vào Giáo Hội cũng như vào xã hội, vào các mối quan hệ giữa các cá nhân, trong các mối quan hệ quốc tế, vào việc thăng tiến phẩm giá của mỗi người và tôn trọng thụ tạo” (số 25).

Câu 37. Trong Sắc chỉ Năm Thánh 2025, Đức Thánh Cha nhắc đến một sự kiện trọng đại vào năm 2033, đó là sự kiện gì?

Đáp: Đó là sự kiện mừng kỷ niệm 2000 năm ơn cứu chuộc được thực hiện qua cuộc khổ nạn, cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu (SCNT, 6).

Câu 38. Bối cảnh thế giới được Đức Thánh Cha nhắc đến trước hết trong Sắc chỉ là gì?

Đáp:  Đức Thánh Cha đặc biệt quan tâm đến bối cảnh thế giới đang “chìm trong thảm kịch chiến tranh” và “phải đối mặt với một thử thách mới và khó khăn khi chứng kiến nhiều dân tộc bị bạo lực đàn áp dã man” (SCNT, 8; Sắc lệnh của Toà Ân giải Tối cao, §1).

Câu 39. Ngoài thảm kịch chiến tranh, Đức Thánh Cha còn đề cập đến những vấn đề gì?

Đáp:  Đức Thánh Cha còn lưu tâm mạnh mẽ và kêu gọi hành động để giải quyết nạn nghèo đói trên thế giới (số 15), sự tàn phá môi trường (số 16) và các tệ nạn xã hội khác.

Câu 40. Tình trạng bất an của con người ngày nay được Đức Thánh Cha mô tả như thế nào trong Sắc chỉ?

Đáp: Đức Thánh Cha nghĩ đến tình trạng “nhiều người lưu vong, di tản và tị nạn buộc phải chạy trốn do các sự kiện quốc tế gây tranh cãi nhằm tránh chiến tranh, bạo lực và phân biệt đối xử” (SCNT, 13).

Câu 41: Đức Thánh Cha nói gì về tình trạng thiếu hy vọng và mất phương hướng nơi giới trẻ ngày nay?

Đáp: Đức Thánh Cha cảm thấy đáng buồn khi thấy người trẻ không có niềm hy vọng, tương lai của họ bấp bênh, họ phải sống hiện tại trong u sầu và buồn chán, đánh mất niềm hy vọng vào tương lai và có nguy cơ rơi vào phạm pháp (x. SCNT, 12).

Câu 42. Bối cảnh đạo đức xã hội ngày nay có những nguy cơ nào đe doạ đến niềm tin và hy vọng của con người?

Đáp:  Ngày nay, sự gian dối trong mọi ngõ ngách của đời sống, tình trạng lừa đảo tràn lan trên mạng xã hội và ngay trong chính những người thân quen với nhau đã khiến con người mất niềm tin tưởng và hy vọng vào nhau và vào xã hội. Chính vì thế, Đức Thánh Cha kêu gọi mọi người quay về với sự thật và tái khám phá “niềm hy vọng không gây thất vọng”.

Câu 43. Bối cảnh đời sống kinh tế nhân loại tại thời điểm Sắc chỉ được ban hành có đặc điểm gì?

Đáp:  Sắc chỉ “Spes non confundit” được ban hành trong bối cảnh thế giới vừa trải qua những năm đại dịch Covid 19, thêm vào đó là nạn chiến tranh ở nhiều nơi, khiến cho nền kinh tế toàn cầu đang đối diện với những khủng hoảng nghiêm trọng, đời sống con người gặp nhiều khó khăn.

Câu 44. Thời đại internet ảnh hưởng gì đến đời sống nội tâm của con người?

Đáp:  Không thể phủ nhận những giá trị lớn lao của khoa học kỹ nghệ, tuy nhiên, Đức Thánh Cha cũng nhận thấy rằng thời đại internet đã đánh mất giá trị của đức kiên nhẫn, cuộc sống trở nên hối hả và con người quen dần “với việc muốn có mọi thứ ngay lập tức”. Trong khi đó tính kiên nhẫn là một “nhân đức gắn liền với hy vọng” (số 4); thiếu đức kiên nhẫn thì khó có thể hy vọng.

Câu 45. Khi ban bành Sắc chỉ Năm Thánh 2025, Giáo Hội đang sống sự kiện quan trọng nào?

Đáp:  Sắc chỉ Năm Thánh 2025 được ban hành trong lúc Giáo Hội đang trong tiến trình của Thượng Hội đồng về Hiệp hành nhằm tái khám phá và thực hành sự hiệp thông. Đây cũng là dịp tốt để Đức Thánh Cha mời gọi sống tinh thần “đại kết” một cách cụ thể: sự hiệp nhất quanh một ngày lễ Phục sinh chung (số 17).

Câu 46. Trong Năm Thánh 2025, Giáo Hội đánh dấu sự kiện lịch sử quan trọng nào?

Đáp:  Giáo Hội sẽ kỷ niệm 1700 năm diễn ra công đồng đại kết đầu tiên, Công đồng Nicêa (325).

  1. MỤC ĐÍCH CỦA NĂM THÁNH 2025

Câu 47. Giáo Hội mở Năm Thánh Hy vọng nhằm mục đích gì?

Đáp:  “Mong sao Năm Thánh là cơ hội cho mỗi người nhen nhóm lại niềm hy vọng”. Giáo Hội mời gọi các tín hữu ý thức cách sâu xa và tín thác tuyệt đối vào tình yêu thương bao la của Thiên Chúa, Đấng không bao giờ làm cho con cái mình thất vọng (x. SCNT, 1).

“Năm Thánh sắp tới sẽ là một Năm Thánh mang nét đặc trưng của niềm hy vọng không bao giờ mất đi, niềm hy vọng nơi Thiên Chúa. Ước mong Năm Thánh này cũng giúp chúng ta lấy lại niềm tin cần thiết vào Giáo Hội và vào xã hội, vào các mối tương quan liên vị, vào các mối quan hệ quốc tế, vào việc thăng tiến phẩm giá của mọi người và tôn trọng thiên nhiên” (SCNT, 25).

Câu 48. Ước mong của Đức Thánh Cha khi mở Năm Thánh là gì?

Đáp: Đức Thánh Cha mong ước Năm Thánh là một thời điểm thuận tiện để mọi Kitô hữu gặp gỡ Chúa Giêsu cách sống động và cá vị (x. SCNT, 1).

Câu 49. Tại sao mọi Kitô hữu cần gặp gỡ Đức Giêsu cách sống động và cá vị?

Đáp:  Vì Chúa Giêsu là “Cánh cửa” ơn cứu độ (x. Ga 10,7.9), là “niềm hy vọng của chúng ta” (x. 1Tm 1,1), là Ðấng mà Giáo Hội có nhiệm vụ phải loan báo luôn mãi, ở mọi nơi và cho tất cả mọi người (x. SCNT, 1).

Câu 50. Đâu là vấn đề mà con người thời nay phải đối diện?

Đáp: Đó là sự lo sợ, chán chường, mất niềm tin. Quả thực, “tính bấp bênh của tương lai lại gây ra những cảm xúc đôi khi trái ngược: từ tin tưởng đến lo sợ, từ thanh thản đến chán nản, từ xác tín đến nghi ngờ. Chúng ta thường gặp những người chán nản, họ nhìn về tương lai với thái độ hoài nghi và bi quan, như thể chẳng điều gì có thể mang lại hạnh phúc cho họ” (SCNT, 1).

Câu 51: Năm Thánh 2025 mang lại cho chúng ta điều gì?

Đáp: Năm Thánh là cơ hội giúp mọi người lấy lại niềm hy vọng

Câu 52. Niềm hy vọng có ý nghĩa gì đối với chúng ta?

Đáp:  Niềm hy vọng sẽ giúp chúng ta vững mạnh trong niềm tín thác vào tình yêu quan phòng của Chúa, từ đó sống thanh thản, bình an cho dù gặp những thử thách và gian truân.

Câu 53. Tại sao hy vọng không bao giờ làm thất vọng?

Đáp:  Hy vọng không bao giờ làm thất vọng vì Thiên Chúa luôn trung thành với lời hứa của Người. Khi chúng ta đặt niềm tin và hy vọng vào Người, chúng ta sẽ nhận được sự che chở và tình yêu thương vô biên của Người. Thánh Phaolô quả quyết: “Niềm hy vọng này không làm cho chúng ta phải thất vọng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta” (Rm 5,5).

Câu 54. Chúng ta có nhiệm vụ nào đối với niềm hy vọng?

Đáp: Chúng ta có bổn phận phải gieo rắc niềm hy vọng cho mọi người.

Câu 55. Chúng ta gieo niềm hy vọng bằng cách nào?

Đáp: Bằng chính thái độ sống của chúng ta qua cử chỉ, lời nói và hành động cách quảng đại, vị tha.

Câu 56. Đâu là những việc làm cụ thể để có thể lan tỏa niềm hy vọng?

Đáp: Đó là việc thực hành chỉn chu đời sống đức tin như tham dự Thánh lễ, cử hành các Bí tích cách sốt mến; sống bình an, khoan hòa, vui vẻ và yêu thương mọi người.

Câu 57. Trong Năm Thánh, người trẻ cần làm gì để trở thành nhân chứng của niềm hy vọng?

Đáp: Người trẻ có thể trở thành nhân chứng của hy vọng bằng cách sống tin tưởng vào Thiên Chúa, chia sẻ niềm vui đức tin với những người xung quanh, và truyền cảm hứng cho người khác qua các hành động bác ái.

III. LỜI CỦA HY VỌNG

Câu 58. Niềm hy vọng Kitô giáo đặt nền tảng ở đâu?

Đáp:  Niềm hy vọng Kitô giáo đặt nền tảng trên “tình yêu của Thiên Chúa”. Lời Chúa giúp chúng ta tìm ra những lý do cho niềm hy vọng ấy. Chúng ta hãy để cho điều Thánh Phaolô đã viết cho các Kitô hữu ở Rôma hướng dẫn chúng ta (x. Rm 5,1-2.5).

Câu 59. Điều mà Thánh Phaolô luôn nỗ lực, nhiệt thành, tận tụy mang tới cho mọi người là gì?

Đáp:  Thánh Phaolô mang đến cho mọi người Tin Mừng của Chúa Giêsu Kitô, Ðấng đã chết và sống lại, là lời loan báo niềm hy vọng sẽ hoàn thành lời hứa, sẽ dẫn đến vinh quang và không làm thất vọng vì có nền tảng là tình yêu.

Câu 60. Niềm hy vọng của chúng ta phát sinh bởi đâu?

Đáp:  Lời của niềm hy vọng chính là Đức Giêsu Kitô. Quả thực, niềm hy vọng của chúng ta phát sinh từ tình yêu và dựa trên tình yêu tuôn trào từ Trái tim Chúa Giêsu, Đấng đã chết và sống lại vì yêu thương chúng ta và để cứu độ chúng ta (x. SCNT, 3)

Câu 61. Dựa vào đâu để chúng ta có thể khẳng định rằng niềm hy vọng Kitô giáo không lừa dối, không làm thất vọng?

Đáp:  Dựa trên niềm xác tín rằng không có gì và không ai có thể tách chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa: “…cho dầu là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương quỷ lực, hiện tại hay tương lai, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao hay vực thẳm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Ðức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta” (Rm 8, 35.37-39).

Câu 62. Đâu là vai trò của Chúa Thánh Thần đối với niềm hy vọng của chúng ta?

Đáp: Chúa Thánh Thần luôn hiện diện cùng Giáo Hội lữ hành để chiếu tỏa ánh sáng hy vọng trên các tín hữu. Người giữ cho ánh sáng ấy luôn cháy như một ngọn đuốc không bao giờ tắt để nâng đỡ và ban sinh lực cho chúng ta.

Câu 63. Trên hành trình nhân sinh đầy thử thách gian nan, đức tính nào có thể giúp chúng ta vượt khó để kiên vững trong niềm hy vọng?

Đáp: Đức tính kiên nhẫn (x. SCNT, 4). Thánh Phaolô nhắn gửi: “Chúng ta tự hào trong nỗi gian khổ, vì biết rằng gian khổ sinh ra kiên trì; kiên trì sinh ra nghị lực; nghị lực sinh ra hy vọng” (Rm 5,3-4).

Câu 64. Đâu là những giá trị tích cực cụ thể mà đức tính kiên nhẫn mang lại cho chúng ta?

Đáp: Đức tính kiên nhẫn giúp chúng ta điềm tĩnh, không nóng vội trong một thế giới luôn hối hả căng thẳng; tránh những bạo lực vô cớ, dẫn đến sự hủy hoại bản thân và người khác. Bởi lẽ, “Tính nóng vội làm mất kiên nhẫn, gây nguy hại nghiêm trọng cho con người. Thật vậy, điều đó gây ra bất khoan dung, căng thẳng, đôi khi cả bạo lực vô cớ, dẫn đến bất mãn và khép kín” (SCNT, 4).

Câu 65. Trong cuộc lữ hành Đức tin, đức tính kiên nhẫn đóng vai trò nào về việc nuôi dưỡng niềm hy vọng?

Đáp: Kiên nhẫn chính là hoa trái của Thánh Thần, nuôi dưỡng và củng cố niềm hy vọng như một nhân đức và một lối sống. Vì thế, chúng ta hãy học cách thường xuyên xin ơn kiên nhẫn, vốn vừa là con đẻ của hy vọng lại vừa nuôi dưỡng niềm hy vọng.

Câu 66. Tại sao sự kiên trì trong đức tin lại quan trọng?

Đáp: Sự kiên trì trong đức tin giúp người tín hữu vượt qua mọi thử thách và khó khăn trong cuộc sống, đồng thời củng cố lòng tin vào ơn cứu độ của Thiên Chúa và niềm hy vọng vào Người.

Câu 67. Người tín hữu có thể tận dụng Năm Thánh để đối diện với những khó khăn cá nhân như thế nào?

Đáp: Năm Thánh giúp người tín hữu đối diện với khó khăn bằng cách tìm đến Thiên Chúa qua cầu nguyện, xưng tội và xin Người ban sức mạnh để vượt qua những thách thức.

Câu 68. Tại sao Năm Thánh là cơ hội đặc biệt để chữa lành những vết thương trong cộng đoàn?

Đáp: Năm Thánh kêu gọi sự hòa giải và tha thứ, giúp các cộng đoàn hàn gắn những mối bất hòa và xây dựng lại sự hiệp nhất trong đức tin và tình yêu thương.

Câu 69. Hành trình đức tin trong Năm Thánh có ý nghĩa gì?

Đáp: Hành trình đức tin trong Năm Thánh là một cuộc hành hương thiêng liêng, giúp tín hữu tìm kiếm Thiên Chúa và cảm nhận sâu sắc tình yêu của Người, đồng thời thúc đẩy sự hoán cải và đổi mới đời sống.

Câu 70. Tại sao nói kiên trì trong đức tin của Kitô hữu là con đường của hy vọng?

Đáp:  “Từ mối liên hệ giữa niềm hy vọng và sự kiên nhẫn, có thể thấy rõ rằng đời sống Kitô hữu là một con đường cần những khoảnh khắc mạnh mẽ để nuôi dưỡng và củng cố niềm hy vọng như người bạn đồng hành không thể thay thế, cho ta thoáng thấy mục tiêu là cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu” (SCNT, 5).

  1. NĂM THÁNH, NHỮNG DẤU CHỈ CỦA NIỀM HY VỌNG

Câu 71. Trong Spes non confundit, chúng ta khám phá niềm hy vọng qua những dấu chỉ nào của thời đại, và những dấu chỉ ấy được nêu ở số mấy?

Đáp:  Chúng ta khám phá niềm hy vọng qua các dấu chỉ:

  • lòng đạo đức bình dân (số 5): Được thể hiện qua sự nhiệt thành của các tín hữu từ thời Năm Thánh đầu tiên (năm 1300), khởi đi từ hành trình ân sủng và khát vọng tha thứ;
  • truyền thống hành hương (số 5): Điển hình là các cuộc hành hương đến Santiago de Compostela và các lộ trình Năm Thánh tại Rôma;
  • lòng thương xót qua Bí tích Hòa giải (số 5): Năm Thánh nhấn mạnh sự hoán cải và tái khám phá nguồn hy vọng nơi bí tích này;
  • sự vượt qua biên giới địa lý (số 5): Tín hữu từ khắp nơi trên thế giới cùng hành hương, chiêm ngắm vẻ đẹp thiên nhiên và nghệ thuật, kết hợp cầu nguyện và cảm nghiệm sự hiệp nhất trong đức tin.

Câu 72. Tại sao hòa bình được gọi là dấu chỉ hy vọng đầu tiên trong Năm Thánh 2025?

Đáp:  Hòa bình là dấu chỉ hy vọng đầu tiên vì thế giới đang chìm trong thảm kịch chiến tranh và bạo lực. Năm Thánh nhắc nhở mọi người rằng, chính Chúa Giêsu đã nói: “Ai xây dựng hòa bình sẽ được gọi là con Thiên Chúa” (Mt 5,9). Hòa bình không chỉ là khát vọng, mà còn là trách nhiệm chung cần nỗ lực thực hiện qua hành động và cầu nguyện (x. SCNT, 8).

Câu 73. Lời kêu cứu của các dân tộc bị đàn áp chất vấn chúng ta như thế nào?

Đáp:  Lời kêu cứu của những dân tộc chịu cảnh bạo lực, chiến tranh chất vấn lương tâm mỗi người, đòi hỏi chúng ta hành động vì công lý và bác ái. Đó là lời mời gọi mạnh mẽ đến các nhà lãnh đạo thế giới để chấm dứt xung đột, ngăn chặn chết chóc và hủy diệt, đồng thời xây dựng những kế hoạch hòa bình cụ thể với lòng can đảm và sáng tạo (x. SCNT, 8).

Câu 74. Năm Thánh 2025 nhắc nhở gì về vai trò của giới ngoại giao trong việc xây dựng hòa bình?

Đáp:  Năm Thánh 2025 nhấn mạnh vai trò của giới ngoại giao trong việc tạo không gian đàm phán và đạt đến hòa bình lâu dài. Họ được mời gọi với tinh thần trách nhiệm, lòng can đảm và sáng tạo để không ngừng tìm kiếm các giải pháp, tránh cho thế giới những hậu quả nghiêm trọng của chiến tranh trên quy mô toàn cầu (x. SCNT, 8).

Câu 75. Hòa bình đòi hỏi mỗi người phải thực hiện điều gì trong đời sống cá nhân và cộng đồng?

Đáp: Hòa bình đòi hỏi mỗi người biết tha thứ, từ bỏ sự hận thù và xung đột trong đời sống cá nhân, đồng thời góp phần xây dựng công lý và hòa giải trong cộng đồng. Qua cầu nguyện và hành động cụ thể, chúng ta cùng nỗ lực biến khát vọng hòa bình trở thành hiện thực, như một dấu chỉ rõ ràng của niềm hy vọng Kitô giáo (x. SCNT, 8).

Câu 76. Hy vọng liên quan thế nào đến việc nhìn về tương lai và trách nhiệm truyền sinh?

Đáp: Hy vọng hướng về tương lai cần có một cái nhìn tích cực về cuộc sống và trách nhiệm chuyển trao sự sống. Đây là sứ mạng Chúa đã giao phó cho các đôi vợ chồng, để tình yêu phong phú của họ trở thành dấu chỉ mang lại tương lai và niềm hy vọng cho xã hội (x. SCNT, 9).

Câu 77. Những nguyên nhân nào khiến tỷ lệ sinh giảm ở nhiều quốc gia?

Đáp: Tỷ lệ sinh giảm là do nhịp sống căng thẳng, lo sợ về tương lai, thiếu ổn định nghề nghiệp và bảo đảm xã hội. Ngoài ra, các mô hình xã hội ưu tiên lợi nhuận hơn các mối quan hệ và sự đổ lỗi sai lầm cho gia tăng dân số thay vì chỉ trích chủ nghĩa tiêu thụ đã làm suy giảm niềm hy vọng về sự sống (x. SCNT, 9).

Câu 78. Cộng đồng Kitô giáo được mời gọi làm gì để ủng hộ niềm hy vọng về sự sống?

Đáp: Cộng đồng Kitô giáo được mời gọi xây dựng một liên minh xã hội vì niềm hy vọng, khuyến khích đón nhận sự sống và giúp đỡ các đôi vợ chồng. Liên minh này không dựa trên ý thức hệ mà trên tình yêu, nhằm tạo ra một tương lai tràn ngập tiếng cười trẻ thơ, thay thế những chiếc nôi trống rỗng (x. SCNT, 9).

Câu 79. Tại sao con người cần tìm lại niềm vui sống?

Đáp: Con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa nên không thể sống chỉ để qua ngày hay hài lòng với thực tại vật chất. Niềm vui sống giúp vượt qua chủ nghĩa cá nhân, khơi dậy hy vọng, loại bỏ cay đắng và bất bao dung, để tâm hồn chan hòa với tình yêu và niềm tin (x. SCNT, 9).

Câu 80. Vai trò của cộng đồng tôn giáo và xã hội trong việc khuyến khích truyền sinh là gì?

Đáp: Cộng đồng tôn giáo và xã hội cần tạo ra sự trợ giúp mạnh mẽ, không chỉ về pháp lý mà còn cả về tinh thần, để người trẻ can đảm đón nhận trách nhiệm làm cha, làm mẹ. Sự trợ giúp này thúc đẩy tình yêu phong phú và niềm hy vọng, làm nền tảng cho một xã hội tươi sáng (x. SCNT, 9).

Câu 81. Tại sao Năm Thánh lại mời gọi chúng ta trở nên dấu chỉ hy vọng cho các tù nhân?

Đáp: Năm Thánh nhắc nhở chúng ta sống lòng thương xót qua việc quan tâm đến những người khốn khó, đặc biệt là tù nhân. Họ không chỉ chịu sự giam cầm mà còn thiếu thốn tình cảm và sự tôn trọng. Việc thực hiện các hành động ân xá, giảm án, và hỗ trợ tái hòa nhập là cách để khôi phục niềm hy vọng, giúp họ nhận ra giá trị bản thân và cơ hội làm lại cuộc đời (x. SCNT, 10).

Câu 82. Lời mời gọi thực hiện ân xá trong Năm Thánh có nguồn gốc từ đâu?

Đáp: Lời mời gọi này bắt nguồn từ Thánh Kinh. Luật Môsê trong sách Lêvi (x. Lv 25,10) và tiên tri Isaia (x. Is 61,1-2) đã công bố lệnh ân xá, phóng thích cho những người bị giam cầm. Chúa Giêsu cũng khẳng định sứ vụ của Người là thực hiện năm hồng ân của Chúa (x. Lc 4,18-19), đem hy vọng đến cho những người bị áp bức và tù đày (x. SCNT, 10).

Câu 83. Giáo Hội được mời gọi làm gì cho các tù nhân trong Năm Thánh này?

Đáp: Giáo Hội, đặc biệt là các mục tử, được mời gọi lên tiếng đòi hỏi sự tôn trọng nhân quyền, cải thiện điều kiện sống trong tù, và vận động bãi bỏ án tử hình. Đây là cách thể hiện lòng thương xót, khơi dậy hy vọng cho tù nhân, đồng thời thúc đẩy công lý và hòa giải theo tinh thần Tin Mừng (x. SCNT, 10).

Câu 84. Việc mở Cửa Thánh trong một nhà tù mang ý nghĩa gì?

Đáp: Việc Đức Giáo Hoàng mở Cửa Thánh trong một nhà tù là một biểu tượng mạnh mẽ, mời gọi các tù nhân nhìn về tương lai với niềm hy vọng và quyết tâm đổi mới. Hành động này thể hiện sự gần gũi của Giáo Hội, khẳng định rằng ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn nhất, họ vẫn được yêu thương và có cơ hội làm lại cuộc đời (x. SCNT, 10).

Câu 85. Tại sao án tử hình bị xem là trái ngược với đức tin Kitô giáo?

Đáp: Án tử hình đi ngược lại đức tin Kitô giáo vì nó triệt tiêu hy vọng về sự tha thứ và cơ hội đổi đời. Đức tin dạy chúng ta rằng mọi người đều có khả năng hoán cải và được mời gọi sống lại trong ân sủng Chúa. Bãi bỏ án tử hình là biểu hiện của lòng thương xót và tin tưởng vào khả năng biến đổi của con người (x. SCNT, 10).

Câu 86. Tại sao chúng ta được mời gọi chăm sóc bệnh nhân như một dấu chỉ hy vọng?

Đáp: Chăm sóc bệnh nhân là cách cụ thể để sống lòng thương xót, mang đến hy vọng qua sự gần gũi và yêu thương. Những nghĩa cử này không chỉ xoa dịu đau khổ mà còn khơi dậy tâm tình biết ơn, giúp họ cảm nhận phẩm giá của mình. Đây cũng là cách cộng đồng thể hiện tình liên đới, trở thành khí cụ của niềm hy vọng trong cuộc sống (x. SCNT, 11).

Câu 87. Làm thế nào để chúng ta thể hiện lòng biết ơn đối với các nhân viên y tế?

Đáp: Chúng ta cần ghi nhận và tri ân những nỗ lực của các nhân viên y tế, những người đã kiên nhẫn và tận tụy chăm sóc bệnh nhân, dù phải đối mặt với những khó khăn trong công việc. Họ là những người góp phần nâng cao phẩm giá con người và xây dựng niềm hy vọng qua chính sự hy sinh thầm lặng của mình (x. SCNT, 11).

Câu 88. Việc quan tâm đến những người khuyết tật hoặc bệnh nhân đặc biệt có ý nghĩa gì?

Đáp: Quan tâm đến những người khuyết tật hoặc bệnh nhân là cách chúng ta tôn vinh phẩm giá con người và khẳng định giá trị của từng cá nhân. Đây là một bài ca hy vọng, kêu gọi toàn xã hội hành động hài hòa để hỗ trợ những người dễ bị tổn thương nhất, giúp họ vượt qua giới hạn và cảm nhận tình yêu thương đích thực (x. SCNT, 11).

Câu 89. Trong Năm Thánh, chúng ta có thể làm gì để trở thành dấu chỉ hy vọng cho các bệnh nhân?

Đáp: Chúng ta có thể thăm nom, lắng nghe, và chia sẻ yêu thương với các bệnh nhân, mang đến sự an ủi và hy vọng qua những nghĩa cử nhỏ bé nhưng chân thành. Đồng thời, hãy khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động cộng đồng hướng đến việc chăm sóc sức khỏe và cải thiện điều kiện sống của họ, để thể hiện rằng họ luôn được trân trọng và yêu thương (x. SCNT, 11).

Câu 90. Tại sao giới trẻ được xem là hiện thân của niềm hy vọng?

Đáp: Giới trẻ là hiện thân của niềm hy vọng vì tương lai được xây dựng trên nhiệt huyết và ước mơ của họ. Sự năng động và tinh thần dấn thân của họ, chẳng hạn như tình nguyện hỗ trợ trong các thảm họa hoặc bất ổn xã hội, cho thấy họ là sức sống và niềm vui của thế giới. Tuy nhiên, họ cần được đồng hành để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, giúp họ tìm thấy ý nghĩa và vẻ đẹp của cuộc đời (x. SCNT, 12).

Câu 91. Những thách thức nào khiến người trẻ dễ mất niềm hy vọng?

Đáp: Người trẻ dễ mất hy vọng khi ước mơ bị tan vỡ do tương lai bấp bênh, việc học không lối ra, thiếu việc làm hoặc công việc không ổn định. Những áp lực này đẩy họ vào u sầu và buồn chán, khiến họ dễ sa vào những ảo tưởng như ma túy, hành vi phạm pháp, hoặc những lối sống chóng qua, làm lu mờ vẻ đẹp và ý nghĩa cuộc sống (x. SCNT, 12).

Câu 92. Giáo Hội có thể làm gì để đồng hành cùng người trẻ trong Năm Thánh?

Đáp: Trong Năm Thánh, Giáo Hội được mời gọi truyền cảm hứng và đồng hành cùng người trẻ bằng cách gần gũi, lắng nghe và hỗ trợ họ vượt qua thách thức. Giáo Hội cần chăm sóc họ bằng tình yêu thương, hướng dẫn họ tìm thấy niềm vui và hy vọng, đồng thời khuyến khích họ khám phá sứ mạng của mình trong xã hội và Giáo Hội (x. SCNT, 12).

Câu 93. Làm thế nào để cộng đồng giúp giới trẻ giữ vững niềm hy vọng?

Đáp: Cộng đồng có thể giúp giới trẻ giữ vững niềm hy vọng bằng cách tạo môi trường tích cực cho sự phát triển của họ, như hỗ trợ giáo dục, tạo cơ hội việc làm, và khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động ý nghĩa. Ngoài ra, sự quan tâm của gia đình, xã hội, và Giáo Hội sẽ giúp người trẻ vượt qua những thử thách, định hình một tương lai đầy hy vọng và tràn ngập niềm vui (x. SCNT, 12).

Câu 94. Những thách thức nào người di cư thường phải đối mặt?

Đáp: Người di cư thường phải đối mặt với chiến tranh, bạo lực, phân biệt đối xử, và sự khép kín của một số cộng đồng. Họ cũng gặp khó khăn trong việc đảm bảo an ninh, giáo dục và việc làm. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến niềm hy vọng của họ mà còn cản trở khả năng hội nhập vào bối cảnh xã hội mới (x. SCNT, 13).

Câu 95. Cộng đồng Kitô giáo có thể làm gì để hỗ trợ người di cư?

Đáp: Cộng đồng Kitô giáo được mời gọi bảo vệ quyền lợi của người yếu thế nhất, đặc biệt là người di cư. Việc mở rộng cửa đón nhận, đảm bảo phẩm giá và hỗ trợ học hành, việc làm cho họ là cách thiết thực để sống lời Chúa dạy: “Ta là khách lạ, các con đã tiếp đón Ta”. Những hành động này không chỉ giúp người di cư mà còn khẳng định tình yêu thương và lòng nhân ái của các Kitô hữu (x. SCNT, 13).

Câu 96. Làm thế nào để giữ vững hy vọng cho người di cư?

Đáp: Hy vọng cho người di cư được giữ vững khi họ không bị đối xử bằng thành kiến hoặc khép kín, mà được đón tiếp và hỗ trợ xây dựng cuộc sống mới. Đảm bảo quyền học tập, làm việc, và hội nhập xã hội là những yếu tố quan trọng. Cộng đồng cần hành động như một gia đình Kitô hữu, giúp họ thấy rằng niềm hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn không bao giờ là điều viển vông (x. SCNT, 13).

Câu 97. Tại sao người cao tuổi cần được xem là dấu chỉ hy vọng?

Đáp: Người cao tuổi là dấu chỉ hy vọng bởi họ mang trong mình kinh nghiệm sống, sự khôn ngoan, và đức tin sâu sắc, là kho báu quý giá cho các thế hệ trẻ. Tuy nhiên, họ thường đối diện với nỗi cô đơn và cảm giác bị bỏ rơi. Cộng đồng Kitô giáo và xã hội cần trân trọng họ, giúp họ cảm nhận giá trị của mình qua sự quan tâm và lòng biết ơn của các con cháu (x. SCNT, 14).

Câu 98. Vai trò của các ông bà nội ngoại trong việc nuôi dưỡng niềm hy vọng là gì?

Đáp: Các ông bà nội ngoại đóng vai trò quan trọng trong việc truyền lại đức tin, kinh nghiệm sống, và khích lệ các thế hệ trẻ. Họ là chỗ dựa vững chắc và nguồn cảm hứng cho con cháu. Trong Năm Thánh 2025, chúng ta được kêu gọi nâng đỡ họ bằng sự yêu thương và biết ơn, để họ tiếp tục là cầu nối của sự đoàn kết và niềm hy vọng giữa các thế hệ (x. SCNT, 14).

Câu 99. Cộng đồng Kitô giáo có trách nhiệm gì đối với người cao tuổi?

Đáp: Cộng đồng Kitô giáo được mời gọi xây dựng một liên minh giữa các thế hệ, giúp người cao tuổi cảm thấy được trân trọng và yêu thương. Điều này bao gồm việc chăm sóc họ, ghi nhận những đóng góp của họ và khuyến khích mối quan hệ gần gũi giữa họ và thế hệ trẻ. Qua sự quan tâm chân thành, chúng ta góp phần khơi dậy hy vọng và ý nghĩa sống trong cuộc đời họ (x. SCNT, 14).

Câu 100. Tại sao người nghèo cần được chú ý đặc biệt trong Năm Thánh 2025?

Thưa: Người nghèo cần được chú ý đặc biệt vì họ thường thiếu thốn những nhu cầu thiết yếu như nhà ở, lương thực, và sự quan tâm. Họ chịu đựng sự loại trừ và thờ ơ từ xã hội, dù thế giới có nguồn tài nguyên dồi dào. Trong Năm Thánh, chúng ta được mời gọi nhìn nhận giá trị của họ và hành động cụ thể để khôi phục niềm hy vọng, thay vì coi các vấn đề của họ như “việc tuỳ phụ” trong các quyết sách (x. SCNT, 15).

Câu 101. Chúng ta có thể làm gì để đem lại niềm hy vọng cho người nghèo?

Thưa: Để đem lại niềm hy vọng cho người nghèo, chúng ta cần quan tâm đến họ bằng những hành động cụ thể như chia sẻ của cải, tạo điều kiện việc làm và giúp họ tiếp cận các nhu cầu cơ bản. Đồng thời, cần thay đổi tư duy xã hội để không chấp nhận sự bần cùng hóa như một điều hiển nhiên, mà xem đây là trách nhiệm chung cần giải quyết trong tình liên đới (x. SCNT, 15).

Câu 102. Vì sao sự thờ ơ với người nghèo là một tai tiếng lớn?

Đáp: Sự thờ ơ với người nghèo là một tai tiếng lớn vì nó đi ngược lại đức ái Kitô giáo và tình liên đới xã hội. Trong khi tài nguyên thế giới được sử dụng lãng phí hoặc đầu tư vào vũ khí, hàng tỷ người vẫn sống trong cảnh nghèo đói cùng cực. Thái độ thờ ơ khiến họ tiếp tục bị gạt ra bên lề, làm xói mòn hy vọng và nhân phẩm của những con người vốn đã chịu nhiều bất công (x. SCNT, 15).

Câu 103. Làm thế nào để cộng đồng Kitô giáo trở thành dấu chỉ hy vọng cho người nghèo?

Đáp: Cộng đồng Kitô giáo trở thành dấu chỉ hy vọng cho người nghèo bằng cách thực thi bác ái cụ thể, xây dựng các chương trình hỗ trợ bền vững và lên tiếng cho quyền lợi của họ. Sự hiện diện yêu thương và hành động công bằng sẽ giúp người nghèo cảm nhận được niềm hy vọng và nhìn thấy một tương lai tốt đẹp hơn, phản ánh tinh thần Phúc Âm (x. SCNT, 15).

Câu 104. Người nghèo có vai trò gì trong niềm hy vọng Kitô giáo?

Đáp: Người nghèo là trung tâm của niềm hy vọng Kitô giáo vì Chúa Giêsu luôn hiện diện nơi họ và mời gọi chúng ta phục vụ họ như phục vụ chính Người. Qua việc quan tâm và hỗ trợ người nghèo, chúng ta không chỉ làm chứng cho tình yêu Thiên Chúa mà còn tạo nên một xã hội công bằng hơn, nơi mọi người được sống xứng đáng với phẩm giá con người (x. SCNT, 15).

Câu 105. Năm Thánh 2025 nhắc nhở chúng ta điều gì về của cải trên trái đất?

Đáp: Năm Thánh nhắc rằng của cải trên trái đất không chỉ dành cho một số ít người, mà thuộc về tất cả mọi người. Những người có của cải được mời gọi nhận ra khuôn mặt của anh em mình đang cần giúp đỡ, sống quảng đại và chia sẻ. Đây là lời nhắc nhở về công bình và bác ái trong xã hội, nhằm bảo đảm không ai phải chịu cảnh đói khát hoặc thiếu thốn các nhu cầu căn bản (x. SCNT, 16).

Câu 106. Vì sao nạn đói được coi là một vết thương đáng hổ thẹn?

Đáp: Nạn đói là một vết thương đáng hổ thẹn vì nó xảy ra trong một thế giới có đủ nguồn lực để nuôi sống tất cả mọi người. Thay vì chia sẻ công bằng, tài nguyên lại bị lãng phí hoặc sử dụng vào những mục đích như chi tiêu quân sự. Nạn đói là lời mời gọi khẩn thiết thức tỉnh lương tâm toàn nhân loại để không ai bị bỏ lại phía sau (x. SCNT, 16).

Câu 107. Giáo Hội kêu gọi các quốc gia giàu có làm gì trong Năm Thánh?

Đáp: Giáo Hội kêu gọi các quốc gia giàu có nhận thức trách nhiệm của mình, không chỉ qua hành động xóa nợ cho các quốc gia nghèo, mà còn qua việc giải quyết những món nợ môi sinh. Đây không chỉ là hành động hào phóng, mà là vấn đề công lý, để khắc phục những bất bình đẳng lâu đời giữa các nước phát triển và đang phát triển (x. SCNT, 16).

Câu 108. Tại sao vấn đề xóa nợ và bất công lại được nhấn mạnh trong Năm Thánh?

Đáp: Vấn đề xóa nợ và bất công được nhấn mạnh vì đây là nguyên nhân sâu xa gây nên bất ổn và nghèo đói toàn cầu. Khi các quốc gia nghèo phải chịu những món nợ không thể trả, họ bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của sự lệ thuộc và bất công. Hành động xóa nợ không chỉ là cách giải quyết vấn đề kinh tế, mà còn mở đường cho hòa bình và hy vọng (x. SCNT, 16).

Câu 109. Năm Thánh mời gọi mọi người sống tinh thần nào trong việc quản lý trái đất?

Đáp: Năm Thánh mời gọi mọi người sống tinh thần quản lý trái đất như những khách trọ và ngoại kiều, bởi trái đất thuộc về Thiên Chúa. Điều này đòi hỏi chúng ta bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, chia sẻ công bằng, và dấn thân giải quyết các nguyên nhân của bất công để tạo ra một thế giới hòa bình và thịnh vượng cho tất cả mọi người (x. SCNT, 16).

Câu 110. Năm Thánh 2025 gắn liền với sự kiện lịch sử nào của Giáo Hội?

Đáp: Năm Thánh 2025 đánh dấu kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nicêa, công đồng đại kết đầu tiên trong lịch sử Giáo Hội, diễn ra vào năm 325. Đây là cột mốc quan trọng trong việc duy trì sự hiệp nhất của Giáo Hội, định rõ thiên tính của Chúa Giêsu và sự đồng bản thể của Người với Chúa Cha, đồng thời thiết lập bản Kinh Tin Kính mà chúng ta tuyên xưng trong thánh lễ Chúa Nhật (x. SCNT, 17).

Câu 111. Công đồng Nicêa đã giải quyết vấn đề nào liên quan đến đức tin?

Đáp: Công đồng Nicêa giải quyết tranh cãi về thiên tính của Chúa Giêsu Kitô, khẳng định rằng Người “đồng bản thể với Chúa Cha”. Điều này được tuyên xưng trong Kinh Tin Kính, thể hiện sự hiệp thông của tất cả các Giáo Hội và tín hữu. Công đồng còn nhấn mạnh đến sự hiệp nhất trong đức tin, là nền tảng cho việc loan báo Tin Mừng (x. SCNT, 17).

Câu 112. Công đồng Nicêa có ý nghĩa gì đối với tinh thần hiệp hành ngày nay?

Đáp: Công đồng Nicêa nhấn mạnh tinh thần hiệp hành, tập trung vào sự hiệp nhất trong Giáo Hội và sự trung thành với Tin Mừng. Năm Thánh 2025 là cơ hội để tiếp nối tinh thần đó, mời gọi mọi thành phần Dân Chúa – từ giám mục, linh mục đến giáo dân – cùng cộng tác và trở thành những dấu chỉ hy vọng, để chứng minh sự hiện diện của Thiên Chúa trong thế giới (x. SCNT, 17).

Câu 113. Hợp nhất sự khác biệt về ngày lễ Phục Sinh ở Đông phương và Tây phương có ý nghĩa gì trong Năm Thánh?

Đáp: Sự khác biệt về ngày lễ Phục Sinh giữa các Kitô hữu Đông phương và Tây phương đã kéo dài qua nhiều thế kỷ, nhưng Năm Thánh 2025 là cơ hội quan trọng để tiến tới một ngày lễ Phục Sinh chung. Điều này không chỉ là bước tiến trong sự hiệp nhất, mà còn làm chứng cho đức tin chung vào biến cố Phục Sinh, khẳng định hy vọng vào sức mạnh của Tin Mừng (x. SCNT, 17).

Câu 114. Tại sao hiệp nhất trong lễ Phục Sinh lại quan trọng?

Đáp: Hiệp nhất trong lễ Phục Sinh là một bước quan trọng để thực hiện lời cầu nguyện của Chúa Giêsu: “Xin cho tất cả nên một” (Ga 17,21). Khi các Kitô hữu cùng nhau cử hành lễ Phục Sinh, họ không chỉ làm chứng cho sự sống lại của Chúa, mà còn khích lệ thế giới tin rằng Thiên Chúa đã sai Con Người đến cứu độ nhân loại (x. SCNT, 17).

Câu 115. Công đồng Nicêa còn nhắc nhở chúng ta điều gì về sứ mạng của Giáo Hội?

Đáp: Công đồng Nicêa nhắc nhở rằng Giáo Hội phải không ngừng mưu cầu sự hiệp nhất hữu hình giữa các cộng đoàn Kitô hữu. Năm Thánh là cơ hội để các tín hữu cùng nhau ca ngợi Thiên Chúa Ba Ngôi, tạ ơn Chúa Giêsu – Đấng mạc khải mầu nhiệm tình yêu – và dấn thân xây dựng sự hiệp nhất, như là lời đáp trả thiết thực cho sứ mạng truyền giáo trong thời đại hôm nay (x. SCNT, 17).

Nguồn:dcvphanxicoxavie.com

———————–

[1] Màu Đỏ là màu của tình yêu, hành động, và sự chia sẻ; màu Vàng cam biểu trưng sự ấm áp của con người; màu Xanh lá cây gợi lên hòa bình và trạng thái cân bằng; màu Xanh dương diễn tả sự an toàn và che chở.

[2] Uỷ Ban Phụng tự thuộc HĐGMVN, giải đáp về Thánh Giá Năm Thánh, ngày 03/12/2-24 (x. https://hdgmvietnam.com/chi-tiet/uy-ban-phung-tu-giai-dap-ve-cay-thanh-gia-nam-thanh)

[3] Tòa Giám mục đã gửi Thư thỉnh nguyện xin Đức Giáo Hoàng ban Ơn Toàn Xá cho các tín hữu trong thời gian đặc biệt này. Ngày 15 tháng 12 năm 2017, thừa lệnh Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Tòa Ân Giải Tối Cao, qua các văn thư Prot. N. 1344/17/I và Prot. N. 1345/17/I, đã chấp thuận cho các tín hữu được hưởng Ơn Toàn Xá từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 31/12/2018.

NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

LG:     CĐ Vatican II, Hiến chế về Giáo Hội, Lumen gentium

SC:    CĐ Vatican II, Hiến chế về Phụng vụ thánh Sacrosanctum concilium

GLHTCG:  Sách Giáo lý Hội Thánh Công Giáo

KMNT:    Bộ Phụng tự và Kỷ luật các Bí tích, Nghi thức khai mạc Năm Thánh tại các Giáo Hội địa phương

BMNT:   Bộ Phụng tự và Kỷ luật các Bí tích, Nghi thức bế mạc Năm Thánh tại các Giáo Hội địa phương

EG:    Đức Phanxicô, Tông huấn Evangelii Gaudium
FT:     Đức Phanxicô, Thông điệp Fratelli tutti

SCNT:    Đức Phanxicô, Sắc chỉ Năm Thánh 2025: Spes non confundit

QCSL:   Quy chế Sách lễ Rôma 2000

TDCG:   HĐGMVN, Từ điển Công giáo

Có thể bạn quan tâm