Nếu Chỉ Còn Một Ngày Để Sống (Suy niệm Chúa Nhật XIX Thường Niên – Năm C)

Nếu Chỉ Còn Một Ngày Để Sống

Những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến quá nhiều biến cố bất ngờ: cơn bão quét qua giữa đêm, trận lũ cuốn phăng cả làng mạc, tai nạn xảy ra chỉ trong chớp mắt, những cuộc gọi khẩn từ bệnh viện, rồi cả đại dịch toàn cầu khiến hàng triệu người ra đi mà không kịp từ biệt người thân. Và dù muốn hay không, mỗi chúng ta cũng sẽ đối diện một “biến cố bất ngờ” không ai thoát được: đó là ngày Chúa Giêsu đến gặp chúng ta, hay chính là giờ lâm tử của mỗi người.

Điều đáng sợ không phải là cái chết, mà là chết khi chúng ta chưa sẵn sàng. Thực tế cho thấy, nhiều người vẫn sống như thể mình sẽ không bao giờ chết: họ vẫn tích trữ của cải, đắm chìm trong thú vui, bỏ bê đời sống đức tin; thậm chí, có người công giáo chỉ “mang tên” trong sổ rửa tội, nhưng không cầu nguyện, không tham dự Thánh lễ, hoặc làm cho có lệ; có người ngày ngày để tâm hận thù, ghen ghét, hơn là yêu thương và tha thứ. Các bài đọc của Chúa nhật XIX thường niên năm C hôm nay chính là tiếng chuông cảnh tỉnh. Vậy, chúng ta phải sẵn sàng như thế nào để chuẩn bị đời sống mai hậu của chúng ta? Trước hết,

1. Sẵn sàng là sống đức tin phó thác (Kn 18,6-9; Hr 11,1-2.8-19)

Bài đọc I, trích sách Khôn Ngoan (18,6-9), nhắc lại đêm Vượt Qua: “Đêm vượt qua đã được báo trước cho cha ông chúng con, để khi biết chắc lời hứa mình tin là lời hứa nào, các ngài thêm can đảm… Dân Chúa đã trông đợi đêm ấy như đêm cứu thoát người chính trực và tiêu diệt kẻ địch thù.” Đó là một đêm đầy căng thẳng, nhưng cũng đầy tin tưởng. Họ tin vào lời hứa của Thiên Chúa nên can đảm đối diện tương lai. Đức tin này được bài đọc II cụ thể hóa nơi ông Áp-ra-ham: “Nhờ đức tin, ông đã ra đi mà không biết mình đi đâu” (Hr 11,8). Ra đi không bản đồ, không bảo hiểm, không biết điểm đến, nhưng biết rõ Đấng dẫn đường và thế là đủ. Đức tin giúp Áp-ra-ham không chỉ sẵn sàng một lần, mà luôn sẵn sàng cả khi phải hiến tế người con một. Quả thật, chúng ta hôm nay cũng được mời gọi là sẵn sàng không chỉ là một cảm xúc nhất thời, mà là một lối sống đức tin mỗi ngày. Khi phó thác, ta sẽ bớt hoảng loạn trước biến cố, bớt sợ hãi trước cái chết, vì biết rằng Chúa là Cha và Nước Trời là quê hương thật. Thứ đến,

2. Sẵn sàng là tỉnh thức tích cực (Lc 12,32-48)

Tin Mừng hôm nay vang lên lời mời gọi tha thiết của Chúa Giêsu: “Anh em hãy thắt lưng cho gọn, thắp đèn cho sẵn… Hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến” (Lc 12,35.40). Thật vậy, tỉnh thức ở đây không phải là ngồi yên, khoanh tay chờ đợi trong lo âu, nhưng là hành động tích cực, nghĩa là yêu thương hơn là hận thù, quảng đại hơn là ích kỷ, bao dung hơn là loại trừ, sống thật hơn là giả hình, xây dựng hơn là phá hoại. Chúa không muốn thấy chúng ta tỉnh thức theo kiểu tiêu cực, chỉ tránh tội vì sợ phạt, chỉ giữ luật vì sợ bị lên án, mà muốn chúng ta tỉnh thức chủ động, biến mỗi ngày thành cơ hội yêu thương và phục vụ Chúa và tha nhân. Chẳng hạn câu chuyện sau đây phần nào giúp chúng ta hiểu sâu hơn cách thức chuẩn bị cho đời sống mai sau:

Có một người thợ mộc già, trước khi nghỉ hưu, được chủ yêu cầu làm thêm một căn nhà. Ông làm qua loa cho xong. Ngày bàn giao, chủ trao chìa khóa và nói: “Căn nhà này là quà tôi tặng bác để ở tuổi già.” Ông thợ chết lặng: chính mình phải sống trong căn nhà mà mình đã xây cẩu thả. Cuộc đời cũng vậy: ta đang “xây” căn nhà đời đời bằng chính cách sống hôm nay. Nếu sống cẩu thả, bất tín, ích kỷ… chính ta sẽ phải “ở” trong hậu quả ấy mãi mãi. Thứ ba,

3. Sẵn sàng là trung tín và sống theo Thần Khí

Cuối Tin Mừng, Chúa Giêsu khẳng định: “Ai đã được cho nhiều thì sẽ bị đòi nhiều, và ai được giao phó nhiều thì sẽ bị đòi hỏi nhiều hơn” (Lc 12,48). Quả thật, chúng ta đã được ban đức tin, bí tích, Lời Chúa, thời gian, sức khỏe, khả năng… Tất cả là vốn liếng để sinh lời cho Chúa và mưu ích cho phần rỗi các linh hồn, chứ không phải để chôn giấu. Chính Thánh Phaolô đã dạy: “Anh em hãy từ bỏ những việc của xác thịt… mà sống theo Thần Khí” (x. Gl 5,19-25). Việc của xác thịt là gì? Đó là rượu chè bê tha, cờ bạc cá độ, chọi gà, mê mẩn xác thịt, gian dối, tham lam, ghen tị, hận thù… Những thứ ấy làm ta mất tỉnh thức, làm hư hại “căn nhà” đời đời. Ngược lại, hoa trái của Thần Khí là: yêu thương, vui mừng, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, hiền hòa, trung tín, hiền lành, tiết độ. Đó chính là những ngọn đèn sáng để khi Chúa đến, Ngài thấy ta đang tỉnh thức trong niềm vui.

Không ai biết Chúa sẽ đến khi nào, nhưng chắc chắn Ngài sẽ đến. Và cách tốt nhất để sẵn sàng là sống mỗi ngày như thể hôm nay là ngày cuối cùng. Nếu hôm nay là ngày cuối, ta sẽ dành thời gian cho Chúa nhiều hơn là cho điện thoại và mạng xã hội. Nếu hôm nay là ngày cuối, ta sẽ làm hòa với anh chị em thay vì cố chấp. Nếu hôm nay là ngày cuối, ta sẽ quảng đại cho đi thay vì bo bo giữ của. Nếu hôm nay là ngày cuối, ta sẽ tận dụng từng giây phút để làm điều tốt, để gặp gỡ Chúa trong cầu nguyện và gặp gỡ tha nhân trong yêu thương. Ước gì khi Chúa đến, Ngài sẽ mỉm cười và nói: “Khá lắm! Hỡi đầy tớ trung tín, hãy vào hưởng niềm vui của chủ ngươi” (Mt 25,21).

Lm. Phaolô Phạm Trọng Phương

Tỉnh Thức Trước Những Thách Đố Mới

Kn 18,3.6-9; Hr 11,1-2.8-19; Lc 12,32-48

Một trong những chủ đề chính của Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay là đức tin. Tôi muốn chúng ta tập trung suy nghĩ đề tài này.

Khi được Rửa Tội, chúng ta mang một danh hiệu mới rất đẹp đó là “người Kitô hữu,” người tin vào Chúa Kitô, người theo và có Chúa Kitô. Chính vì thế khi bắt đầu nghi thức, linh mục đại diện Giáo Hội hỏi chúng ta: “Chúng con xin gì,” cha mẹ chúng ta thưa: “Xin ơn đức tin.”

Vậy thì tin có nghĩa là gì? Sách Giáo Lý Công Giáo có một định nghĩa rất vắn gọn:

“Tin là lời con người đáp trả lại Thiên Chúa, Đấng tự mạc khải và hiến mình cho con người, khi ban ánh sáng chứa chan cho con người đang đi tìm ý nghĩa tối hậu của cuộc đời mình” (s. 26).

Quả thế, tin không phải là tin vào một cái gì, vào một học thuyết, một ý thức hệ, một số lề luật, một số tín điều…, nhưng tin chính là gặp gỡ, là gắn bó với một Con Người, bước theo một Con Người, hiến mình cho một Con Người và để Con Người đó hướng dẫn ta, chỉ cho ta biết đâu là hạnh phúc đích thực, đâu là ý nghĩa tối hậu của cuộc đời. Con Người đó có tên là Đức Giêsu Nadarét. Như thế, tin là cuộc gặp gỡ, gắn bó với Đức Kitô và cùng với Người bước đi trong cuộc đời này.

1. Những trở ngại của đức tin

Nhưng sống niềm tin vào Đức Kitô trong bối cảnh của ngày hôm nay, chúng ta đang bị thử thách, đang gặp trở ngại. Trong cuốn The New World of Faith, Đức Hồng Y Every Dulles, một nhà thần học nổi tiếng của nước Mỹ, nói tới ba trở ngại lớn:

1) Chủ nghĩa duy lịch sử,
2) Chủ nghĩa đa nguyên và
3) Tâm thức thị trường tự do.

Trước hết, chủ nghĩa duy lịch sử khiến cho con người không còn chấp nhận có chân lý nào là tuyệt đối, vì mọi sự đều thay đổi, kể cả những xác tín đã cắm rễ thật sâu, nay cũng bị đảo lộn, lật nhào. Chẳng hạn như vấn đề hôn nhân một vợ một chồng bất khả phân ly, vấn đề hôn nhân đồng giới, ly dị và phá thai… Kế đến, các phương tiện truyền thông cho phép người ta tiếp cận vô vàn những tư tưởng khác nhau, từ đó họ nghĩ rằng đức tin Kitô giáo cũng chỉ là một trong rất nhiều lựa chọn, do đó không mang tính tuyệt đối. Chẳng hạn ngày xưa, cha ông chúng ta luôn xác tín rằng muốn được cứu độ, phải cho con cái vào trong Giáo Hội, được rửa tội, nhưng ngày nay, nhiều gia đình cha mẹ để cho con cái muốn theo đạo nào cũng được, bởi vì đạo nào cũng giống nhau. Cuối cùng, thế giới hôm nay là thế giới của thị trường tự do. Về mặt tư tưởng cũng thế, tôn giáo và các hệ tư tưởng cũng bị biến thành món hàng trên thị trường cạnh tranh mua bán, và người ta cứ việc mua hay bán thứ tôn giáo nào hợp với sở thích của mình.

Sống trong một thế giới như thế, tất cả chúng ta cũng đang bị cuốn hút vào cơn lốc và dòng chảy đó của cuộc sống. Đức tin của chúng ta như con thuyền bé nhỏ bấp bênh, bị đong đưa, trôi dạt bởi những làn sóng đó. Và thực tế đã có nhiều người đánh mất đức tin, con thuyền đã chìm vì không có định hướng.

2. Một đức tin cá vị và tỉnh thức

Trước những thách đố mới đó, vậy đâu là sức mạnh để giúp chúng ta giữ vững đức tin? Đọc Tin Mừng hôm nay, tôi tìm thấy câu trả lời cho vấn nạn đó. Nghĩa là mỗi người chúng ta phải có một đức tin mang tính cá vị và tỉnh thức.

Trước hết, đức tin của chúng ta phải mang tính cá vị: có nghĩa là đức tin đó phải là một xác tín, là một chọn lựa riêng của mỗi người chúng ta. Như Ápraham, được Chúa gọi ông lên đường, dù không biết mình sẽ đi về đâu, nhưng ông vẫn xác tín và tin vào lời hứa của Thiên Chúa. Cuộc sống ngày hôm nay có bao nhiêu lối rẽ, bao bóng mát cuộc đời, bao cám dỗ mời mọc hấp dẫn, nhưng tôi xin chọn “Chúa là gia nghiệp của riêng mình” (Tv 32,12b). Và tôi xác tín rằng chỉ có Chúa mới mang lại ý nghĩa cuộc sống, ơn cứu độ, Nước Trời, sự sống đời đời cho tôi như Chúa đã hứa (bài đọc II và bài Tin Mừng). Với xác tín cá vị đó, dù môi trường, hoàn cảnh có thay đổi, dù thấy những mời mọc khác, nhưng tôi vẫn trung kiên theo Chúa cho đến cùng. Đức tin như thế là cuộc gặp gỡ mang tính cá vị với Đức Giêsu, và chỉ có đức tin đó mới giúp chúng ta vững vàng trước những thách đố mới của cuộc sống hôm nay.

Thứ đến, sống đức tin hôm nay, chúng ta cần phải tỉnh thức:

“Anh em hãy thắt lưng cho gọn, thắp đèn cho sẵn….
Anh em hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến” (Lc 12,35.40).

Tỉnh thức có nghĩa là không ngủ. Và nếu mắt có ngủ nhưng lòng vẫn thức. Theo một nghĩa tinh thần, tỉnh thức có nghĩa là nhạy bén nhận ra các giá trị và lời mời gọi của Tin Mừng, và nhận ra những nguy cơ và nguy hiểm của đức tin, nhận ra những điều nghịch với Tin Mừng.

Nhưng vì bản tính của Ađam trong chúng ta, nhiều lúc chúng ta thích ngủ hơn là thức. Hơn thế nữa, ngày hôm nay có những cám dỗ và lối sống rất ư ngọt ngào, êm ái như nệm mút vậy, chúng ta tự nhủ: “Thức làm gì cho mệt. Dại gì mà thức, mình hưởng tí rồi đi xưng tội có sao đâu!” Vâng, chúng ta vẫn cứ lý luận theo kiểu của những đầy tớ bất tín trong Tin Mừng… Bởi thế, Chúa mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức để biết mình, nhận ra mình đang ở đâu, nhận ra những nguy cơ và nguy hiểm của cuộc sống mà chúng ta đang đối diện. Nhờ sống tỉnh thức, chúng ta nhận ra những nguy cơ đang làm tổn hại tới đức tin và đời sống của mình.

Lạy Chúa, con thuyền đức tin của chúng con đang bị sóng gió cuộc đời vùi dập, xin Chúa ban cho chúng con có một đức tin sống động, mang tính cá vị và biết tỉnh thức, để dù có phải trải qua những thử thách, chúng con vẫn trung kiên theo Chúa đến cùng. Xin cho ngọn đèn đức tin của chúng con luôn cháy sáng, luôn chờ đợi sự trở về của Chúa để cùng với Chúa vui hưởng hạnh phúc Nước Trời. Amen!

Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương

Nguồn:dcvphanxicoxavie.com