Hà Tĩnh
– Thành lập: 24/4/2024
– Địa giới: Đây là thung lũng và rừng núi xen kẽ, giáp biên giới Việt Lào.
– Trụ sở: Nhà thờ Giáo xứ Ninh Cường
– Địa chỉ: xã Gia Phố, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh
– Có 8 giáo xứ, bao gồm: Ninh Cường, Thượng Bình, Tri Bản, Vạn Căn, Thổ Hoàng, Thọ Vực, Kẻ Vang, Vĩnh Hội.
– Tổng số giáo họ: 21
– Số linh mục: 8
– Tổng số giáo dân: 11.330
– Các sở dòng:
– Thành lập: Năm 1805
– Quan thầy: Giuse Thợ
– Trụ sở: Giáo họ Ninh Cường
– Địa chỉ: xã Gia Phố, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: Phêrô Trần Đình Lai
– Các giáo họ: Ninh Cường, Hòa Nam, Gia Hương, Vạn Gia, Thượng Trạch
– Tổng số giáo dân: 3.066
– Các sở dòng:
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Chưa có một sử liệu chính thức nào khẳng định hạt giống Tin Mừng được gieo trồng trên vùng đất Hương Thịnh (Ninh Cường ngày nay) vào thời gian nào. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng, vì lấn trốn sự truy lùng của quan quân triều Nguyễn mà các thừa sai dòng Đa Minh đã đến trú ngụ tại làng Đông Thượng (Làng Truông ngày nay) và từ đó hạt giống Tin Mừng được nảy nở qua các vùng lân cận, trong đó có làng Hương Thịnh. Đến năm 1805, khi Làng Truông trở thành giáo xứ thì Ninh Cường là một giáo họ của xứ đạo này.
Trên hành trình đức tin và cuộc sống mưu sinh, giáo hữu Ninh Cường đã trải qua nhiều bước thăng trầm của thời cuộc. Các thế hệ nơi mảnh đất này luôn diễn tả vẻ đẹp cao quý và thiêng liêng qua việc âm thầm nguyện cầu, kiên trung giữ vững đức tin cũng như bám trụ với bao sóng gió thử thách của những biến động lịch sử. Đến năm 1916, khi số lượng giáo hữu đã tăng lên, đời sống thiêng liêng có những bước thăng tiến nhất định, để thuận lợi cho công tác mục vụ, Tòa Giám Mục đã nâng họ đạo Ninh Cường lên hàng giáo xứ, đặt dưới sự bảo trợ của thánh Giuse Thợ.
Từ khi được nâng lên hàng giáo xứ, Ninh Cường ngày một khẳng định vị thế quan trọng của mình trong việc truyền giảng đức tin nơi địa bàn rộng lớn miền đồi núi Ngàn Sâu này. Cùng với đó, Ninh Cường ở vị trí trung tâm của giáo hạt nên từ năm 1950 đến năm 1998, bề trên giáo phận đã chọn Ninh Cường là sở hạt Ngàn Sâu, do cha Gioan Nguyễn Quang Dũ làm hạt trưởng.
Trải qua 100 năm hình thành và phát triển, Ninh Cường đã có nhiều nam nữ tu sỹ trong vườn hoa Giáo Hội, tiêu biểu là các linh mục: Gioan Hướng, GB. Nhã, GB. Hiển, GB. Mục, Phaolô Tần, GB. Diệm, Gioan Lê Xuân Hưởng, GB. Cao Xuân Hành, GB. Lê Bá Phượng, Antôn Nguyễn Xuân Hồng, Phêrô Trần Đình Lai (2024-….)
Các linh mục đã từng quản xứ gồm cha Năm (1916–1919), cha Thọ (1919-1937), cha Lễ (1937 -1940), cha Kim (1940-1944), cha Bang (1944-1946), Gioan Nguyễn Quang Dũ (1946-2006), Phaolô Nguyễn Văn Cừ (1999-2008), Antôn Phêrô Trần Văn Niên (2008-2011), Antôn Hoàng Sỹ Phúc (2010-2015) và cha Giuse Trần Minh Hồng từ đầu 2015 đến nay.(x. Kỷ yếu GPV – Kỷ niệm 170 năm Thành lập 1846 – 2016).
Theo báo cáo tất niên 2023, Giáo xứ Ninh Cường hiện có 5 giáo họ: Ninh Cường, Gia Hương, Hòa Nam, Thượng Thạch và Vạn Gia với 3.066 nhân danh sống trên địa bàn xã Gia Phố huyện Hương Khê – Hà Tĩnh.
Giáo dân sống bằng nghề trồng trọt và buôn bán nhỏ lẻ tại chợ huyện Bình Sơn nên cuộc sống mưu sinh còn nhiều khó khăn. Ninh Cường có nhiều hội đoàn luôn sát cánh bên cha quản xứ đã góp phần thăng tiến mọi mặt của đời sống giáo xứ: Legio Mariae, Gia Đình Thánh Tâm, Huynh Đoàn Thánh Thể, nhóm Ơn Gọi…
Ninh Cường ngày nay không những là trung tâm tôn giáo của cả xã Gia Phố mà còn là địa điểm quy tụ của rất nhiều bạn trẻ của các vùng lân cận, bởi nơi đây có khuôn viên thoáng rộng, có sân chơi thể thao, từ cầu lông, bóng chuyền đến bóng đá… là môi trường thuận lợi trong việc rao giảng Tin Mừng.
Trải qua hơn 100 năm hình thành và phát triển, Ninh Cường đã kế thừa nhiều truyền thống cao quý và nay đang đứng trước những vận hội mới. Với sự kế thừa đó cùng với lòng mộ đạo sâu sắc, giáo dân nơi đây đang không ngừng thăng tiến về mọi mặt để tiếp nối và phát huy gia sản mà các bậc tiền nhân đã để lại.
***
– Thành lập: 1953, tách từ Giáo xứ Ninh Cường
– Quan thầy: Sinh Nhật Đức Mẹ
– Địa giới: Giáo xứ Thượng Bình là một giáo xứ thuộc miền rừng núi, người dân chủ yếu làm nghề lâm sản.
– Trụ sở: Giáo họ Thượng Bình
– Địa chỉ: xã Hương Long, Hương Khê, Hà Tĩnh.
– Linh mục quản xứ hiện tại: Phêrô Hoàng Quốc Việt
– Các giáo họ: Thượng Bình, Phú Gia, Bình Thọ
– Tổng số giáo dân: 2.572
– Các sở dòng:
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Từ năm 1875, Thượng Bình là một giáo họ của xứ đạo Tràng Lưu. Đến năm 1916, khi Ninh Cường được nâng lên hàng giáo xứ, Thượng Bình trở thành một họ đạo của xứ Ninh Cường.
Năm 1938, cộng đoàn Thượng Bình hân hoan đón nhận hồng ân khi Tòa Giám Mục chuẩn y thành lập giáo xứ. Từ đây, mảnh đất Thượng Bình trở thành nơi lưu dấu những chứng tích kiên cường về đời sống chứng nhân đức tin.
Các linh mục kiêm nhiệm, quản xứ Thượng Bình qua các thời kỳ: Cha Phêrô Trần Thọ (1938), Phalô Lễ, Phaolô Kim, Phêrô Nguyễn Ngọc Bang, Gioan Nguyễn Quang Dũ, Phêrô Vũ Thiết Lợi, Phêrô Đường, GB. Cao Xuân Hành, Phêrô Nguyễn Văn Duyệt (1976), Giuse Trần Thanh Hương, Phêrô Nguyễn Văn Tâm (2004-2011), Antôn Lâm Văn Hân (2011-2013), Giuse Trần Văn Phúc, hiện nay giáo xứ do cha Phêrô Hoàng Quốc Việt coi sóc.
Các linh mục gốc Thượng Bình: Phêrô Trần Đình Cán (sinh: 1910, linh mục 1942, tạ thế: 1996 tại Xã Đoài); cha Trần Đình Cần (sinh: 1919, linh mục: 1952, tạ thế: 1967 tại Sài Gòn).
Ngày nay, đoàn kết, yêu thương, gìn giữ và phát huy kho tàng truyền thống đạo hạnh trong sự hội nhập văn hóa là nét đẹp đặc trưng của con người vùng đất Thượng Bình – Hương Long. Con người và cảnh vật nơi đây vẫn lưu giữ được tính chất làng quê thôn dã, nơi thu hút du khách tham quan để ôn cố tri tân, nơi có khu di tích lịch sử vua Hàm Nghi, xưởng Atika và thác Vũ Môn huyền thoại.(x. Kỷ yếu GPV – Kỷ niệm 170 năm Thành lập 1846 – 2016).
Giáo xứ Thượng Bình được hợp bởi 6 giáo họ: Thượng Bình, Phú Gia, Trăm Năm, Vân Đạm, Trường Thanh, Bình Thọ. Nhà thờ giáo nằm trên địa bàn xã Hương Long, Hương Khê, Hà Tĩnh.
Giáo xứ đã hình thành được nhiều phong trào tông đồ giáo dân, phục vụ cho công tác rao giảng Tin Mừng, nhiều tổ nhóm liên gia, hội đoàn, các ban ngành đang hoạt động mạnh mẽ và đi vào chiều sâu. Tri ân tiền nhân và dấn thân hướng tới tương lai, bằng nếp sống đức tin bền chặt sống động, với 2.572 giáo dân (theo báo cáo tất niên 2023) giáo xứ Thượng Bình luôn đoàn kết hiệp nhất cùng cha quản xứ trong việc gìn giữ lan tỏa Tin Mừng Phục Sinh và tích cực cải thiện nâng cao đời sống, góp phần xây dựng quê hương xứ đạo ngày một phồn vinh thịnh đạt.
…
– Thành lập: 1917, tách từ Giáo xứ Thổ Hoàng
– Quan thầy: Đức Mẹ Lên Trời
– Địa giới:
– Trụ sở: Giáo họ Tri Bình
– Địa chỉ: Xã Hòa Hải, Hương Khê, Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: GB. Nguyễn Minh Tường
– Các giáo họ: Tri Bình, Thượng Thụ
– Tổng số giáo dân: 1.006
– Các sở dòng:
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Giáo xứ Tri Bản thuộc địa bàn xã Hòa Hải, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, với 2 giáo họ: Tri Bản và Thượng Thụ. Vào giữa thế kỷ XIX, các giáo hữu Thổ Hoàng đã lên vùng rừng núi Tri Bản, Thượng Thụ để lẩn trốn sự truy lùng của quan quân bắt đạo và cũng để khai thác gỗ củi, tre nứa. Thời gian trôi qua, các tín hữu nơi đây đã thành lập một giáo điểm, sau đó hình thành một họ đạo vào năm 1865.
Khoảng từ năm 1939-1941, ông Ngô Xuân Soa, người xứ Thổ Hoàng đem theo anh em lên vùng Thượng Thụ để khai khẩn sản xuất nông nghiệp và thành lập thêm một giáo điểm ở đây. Năm 1960, ông Ngô Xuân Nghị đã dâng cúng đất để làm nhà nguyện nhưng phải đến năm 1980, Thượng Thụ mới có nhà nguyện đầu tiên, đồng thời chính thức thành lập giáo họ và nhập về xứ Tri Bản. Năm 2006, họ Thượng Thụ xây một ngôi nhà nguyện khang trang, kiên cố trong tinh thần phấn khởi và nhiều dự phóng tốt lành.
Năm 1917, cha già Liên quản xứ Thổ Hoàng (1903-1936) xin Tòa Giám Mục nâng Tri Bản lên hàng giáo xứ và đã được chuẩn y. Lòng đạo được nâng lên và giáo xứ đã tiến hành làm nhà thờ (1918-1919) bằng gỗ khá khang trang và rộng rãi, thuận tiện cho giáo dân kinh nguyện sớm tối. Trong những ngày đầu thành lập xứ, Tri Bản có các linh mục quản nhiệm nhưng từ năm 1954 đến nay, các linh mục quản xứ Thổ Hoàng, Kẻ Vang, Thọ Vực và Thượng Bình lần lượt kiêm nhiệm.
Năm 2004, sau khi về nhận nhiệm sở Thượng Bình và kiêm nhiệm Tri Bản, cha Phêrô Nguyễn Văn Tâm đã cho khởi công xây dựng ngôi thánh đường theo kiểu Gotic kết hợp hài hòa với văn hóa Á Đông, nhằm tăng thêm vẻ uy nghiêm tráng lệ, linh thiêng và tôn kính. Ngôi thánh đường thứ hai này được khánh thành vào ngày 15/8/2007.
Các linh mục quản nhiệm và kiêm nhiệm: Cha Mỹ (Hội Thừa Sai Paris); cha Nghiêm (Hội Thừa sai Paris); cha già Thạc (1917-1921); cha Tân (1921-1930); cha Tính (1930-1939); cha Mục (1939-1946); cha Chân (1948-1951); cha Đề (1951-1956); cha An; cha Bang; cha Huy (1958-1963); cha Hành; cha Duyệt; cha Gioan Nguyễn Quang Dũ; cha Võ Văn Thìn; cha GB. Lê Bá Phượng; cha GB. Nguyễn Huy Tuấn; cha Phêrô Nguyễn Văn Tâm (2004-2010); cha Antôn Lâm Văn Hân (2011-2013); cha Giuse Trần Văn Phúc, quản xứ Thượng Bình kiêm nhiệm xứ đạo này và hiện nay là cha Giuse Hoàng Đại Tĩnh. GB. Nguyễn Minh Tường (2024……)
Là vùng rừng núi hẻo lánh, giao thông còn nhiều cách trở, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, một số khai thác rừng, tre nứa nhưng giáo dân nơi đây vẫn luôn kiên trung bám trụ giữ vững đức tin.
Theo báo cáo tất niên 2023, Giáo xứ hiện có 1.006 tín hữu.
…
– Thành lập: Năm 1917
– Quan thầy: Đức Mẹ Lên Trời
– Địa giới:
– Trụ sở: Giáo họ Vạn Căn
– Địa chỉ: Xã Hà Linh, Hương Khê, Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: Antôn Nguyễn Văn Hoàng
– Các giáo họ: Vạn Căn, Gia Phương, Đồng Chùa
– Tổng số giáo dân: 570
– Các sở dòng:
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Giáo xứ Vạn Căn thuộc địa bàn hành chính xã Hà Linh, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh.
Từ năm 1865, Vạn Căn là một giáo họ và đã có nhà nguyện, nhận Đức Mẹ Dâng Mình làm bổn mạng. Trong những năm 1912-1917, Vạn Căn phát triển thành một họ đạo lớn của xứ Thổ Hoàng nên cha già Liên (quản xứ Thổ Hoàng từ 1903-1936) đã đệ trình xin Tòa Giám Mục thành lập xứ Vạn Căn. Năm 1917, giáo phận chuẩn y Vạn Căn lên hàng giáo xứ, với việc kết nạp thêm giáo họ Thọ Vực nên đổi tên thành Vạn Thọ. Sau một thời gian, vì tính chất mục vụ nên tên gọi lại trở về là Vạn Căn.
Từ năm 1942-1946 dưới sự hướng dẫn của linh mục Phêrô Trần Trọng Kiểng, giáo xứ đã hoàn thành ngôi thánh đường thứ hai bằng kiên mộc rất có giá trị thời bấy giờ. Giai đoạn này, Vạn Căn sở hữu một quả chuông bằng đồng rất quý giá, được đúc năm 1777, cao 1,25 mét, nặng 130 kg, chuông có pha trộn nhiều vàng nên có giọng vang êm ấm du dương, quả chuông này do cha quê hương Martinô Võ Công Khanh mua tặng vào năm 1941.
Năm 2008, giáo xứ Vạn Căn đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ khi giáo phận bổ nhiệm linh mục FX. Phạm Văn Hứa về trực tiếp coi sóc. Sau khi về nhận nhiệm sở, ngài đã quyết định di dời và xây dựng nhà thờ mới tại đồi Cây Lá (Đồi Nhà Mẹp) để tránh lũ lụt. Nhà thờ thứ ba này được khởi công ngày 12/02/2011 và khánh thành ngày 5/7/2013.
Theo báo cáo tất niên 2023, giáo xứ Vạn Căn gồm ba giáo họ: Vạn Căn, Gia Phương và Đồng Chùa, với 570 nhân danh. Nơi đây đã sản sinh nhiều người con tài đức cho Giáo Hội và xã hội. Giáo xứ đang nỗ lực vươn lên và phát triển toàn diện. Tiếng chuông đồng năm xưa vẫn đêm ngày vọng ngân trầm ấm như mời gọi con cái Vạn Căn hướng về nguồn cội để nguyện cầu tri ân và cảm tạ Thiên Chúa, kín múc suối nguồn ân thánh nhằm tiếp thêm sức mạnh hướng về tương lai và ra đi tỏa lan ánh sáng Tin Mừng trong cuộc sống đời thường.
…
– Thành lập: Năm 1865, tách từ Giáo xứ Ngàn Sâu
– Quan thầy:
– Địa giới:
– Trụ sở:
– Địa chỉ: xã Điền Mỹ, huyện Hương Khê, Tỉnh Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: Anphong Nguyễn Thanh Nhàn
– Các giáo họ: Phương Trạch, Phương Mộ, Thổ Vượng, Tân Lập, Thân Thành, Thổ Mỹ
– Tổng số giáo dân: 1.295
– Các sở dòng: Nhóm MTG Thổ Hoàng
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Thổ Hoàng là giáo xứ có bề dày lịch sử lâu đời nhất ở hạt Ngàn Sâu và là minh chứng sinh động nhất về chứng tá Tin Mừng.
Ngược dòng lịch sử, năm 1654, ông Ngô Xuân Hiền đến vùng hạ lưu sông Ngàn Sâu và lập nên làng Vạn Đò nhưng phải đến năm Kỷ Dậu 1669 các cha dòng Đa Minh mới đến đây để truyền giảng Tin Mừng. Tám năm sau, năm 1677, ngôi thánh đường đầu tiên được dựng lên tại làng Vạn Đò, gọi là nhà thờ Hoàng Điền, sau đó đổi thành nhà thờ Thổ Hoàng cho đến ngày nay. Sau 196 năm đón nhận Tin Mừng (1669 – 1865), Đức Cha Ngô Gia Hậu đã quyết định thành lập giáo xứ Thổ Hoàng và các giáo họ trực thuộc xứ Thổ Hoàng: Phương Trạch, Kẻ Vang, Vạn Căn, Thọ Vực, Tri Bản, Vĩnh Hội. Đến nay những giáo họ này là các giáo xứ thuộc hạt Ngàn Sâu.
Năm 1865, khi Thổ Hoàng được chính thức nâng lên giáo xứ, cha Giacôbê Hiếu được bổ nhiệm quản xứ và ngài đã khởi công xây dựng lại ngôi thánh đường vì nhà thờ cũ đã hư hỏng nặng. Đến năm 1956, cha Phêrô Trần Đình An về nhận nhiệm sở, xây dựng lại nhà thờ và khánh thánh năm 1959.
Theo thời gian, vì ở trong vùng bão lũ thường xuyên, nhà thờ lại xây bằng vật liệu là vôi, tre, nứa nên nhanh chóng xuống cấp, cho dù giáo xứ đã nhiều lần nâng cấp sửa chữa. Bên cạnh đó, đời sống đạo ngày càng tăng lên, một viễn cảnh đặt ra là cần có một ngôi nhà thờ mới xứng hợp với đời sống tâm linh và phù hợp với xu thế thời đại. Nhận thấy nhu cầu cấp thiết đó, tháng 3/2009, cha GB. Nguyễn Huy Tuấn đã cùng với giáo dân tiến hành xây dựng nhà thờ mới trong sự nổ lực và quyết tâm cao độ. Sau khi cha Tuấn được bổ nhiệm quản hạt Ngàn Sâu, cha Antôn Nguyễn Khánh Cương đã tiếp tục công trình đang dang dở. Ngôi thánh đường này được khánh thành và cung hiến vào ngày 9/01/2015.(x. Kỷ yếu GPV – Kỷ niệm 170 năm Thành lập 1846 – 2016).
theo báo cáo tất niên 2023, giáo xứ có 6 giáo họ: Phương Trạch, Phương Mộ, Tân Lập, Tân Thành, Thổ Mỹ và Thổ Vượng với 1.295 giáo dân.
Về đời sống, Thổ Hoàng nằm trong vùng trũng thấp thuộc hạ lưu sông Ngàn Sâu, hằng năm phải gánh chịu nhiều thiên tai bởi lũ lụt, bão tố. Đời sống người dân chủ yếu dựa vào nông nghiệp nên còn nhiều khó khăn.
Ngày nay Thổ Hoàng đã có nhiều hội đoàn, tổ nhóm sinh hoạt luôn sát cánh cùng cha quản xứ trong việc thăng tiến giữ vững đức tin. Bên cạnh đó, cộng đồng gốc Thổ Hoàng luôn hướng về quê cha đất tổ trong việc hỗ trợ phát triển giáo dục, kinh tế, nhất là cứu trợ quê hương mỗi khi thiên tai lũ lụt.
Trải qua nhiều thăng trầm trong việc chống chọi với thiên nhiên và khó khăn bắt bớ của thời thế, nên hơn ai hết, người dân xứ đạo vùng quê nghèo này luôn biết cảm thông chia sẻ với những con người kém may mắn trong xã hội, nhất là thực thi tinh thần bác ái Kitô giáo đó là lý do người dân nơi đây cùng với linh mục Nguyễn Huy Tuấn xây dựng trung tâm khuyết tật Hồng Phúc tại giáo họ Thổ Vượng, do quý nữ tu dòng Mến Thánh Giá phụ trách.
Ngày nay, đứng trước vận hội mới, giáo xứ Thổ Hoàng luôn biết tiếp bước truyền thống trong việc gìn giữ và trổ sinh hoa trái đức tin.
…
– Thành lập: Năm 1937, tách từ Giáo xứ Vạn Căn
– Quan thầy: Thánh Phanxicô xaviê
– Địa giới:
– Trụ sở: Giáo họ Thọ Vực
– Địa chỉ: Xã Hà Linh, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: Giuse Nguyễn Văn Thuần, OP
– Các giáo họ: Thọ Vực, Trại Trăn, Vĩnh Viễn
– Tổng số giáo dân: 985
– Các sở dòng:
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Năm 1865, khi Thổ Hoàng chính thức được nâng lên hàng giáo xứ thì Thọ Vực là giáo họ của xứ đạo này. Năm 1917, giáo xứ Vạn Căn được thành lập, Thọ Vực được sáp nhập vào xứ đạo mới này. Năm 1936, cha già Liên và giáo dân đã đệ trình xin Tòa Giám Mục nâng giáo họ Thọ Vực lên hàng giáo xứ. Đúng như ước nguyện, năm 1937, Tòa Giám Mục đã phê chuẩn thành lập giáo xứ Thọ Vực trong niềm tri ân cảm tạ và hứa hẹn về sự lớn mạnh của xứ đạo hạ lưu sông Ngàn Sâu.
Dù đã được nâng lên xứ đạo mới song Thọ Vực chưa có linh mục trực tiếp coi sóc, dẫu vậy thánh lễ Chúa nhật vẫn được cử hành đều đặn, đem lại nhiều hoa trái thiêng liêng, khích lệ tinh thần sống đạo kiên trung vốn là truyền thống của con người nơi đây.
Năm 1994, bề trên đã bổ nhiệm cha GB. Lê Bá Phượng về quản xứ. Đây là nhiệm sở đầu đời linh mục của ngài. Sau khi về nhận nhiệm sở, ngoài ưu tư xây dựng đời sống tâm linh, ngài còn trăn trở cho việc xây dựng lại nhà thờ vì nhà thờ cũ bằng gỗ đã hư hỏng xuống cấp nhiều bởi mưa lũ và thời gian. Với sự đồng tâm nhất trí của cộng đoàn, ngài đã khởi công xây dựng ngôi thánh đường. Ngôi thánh đường chưa hoàn thành thì đầu năm 2006, cha Phượng nhận bài sai về quản xứ Nhượng Bạn, hạt Cẩm Xuyên. Cùng thời gian đó, giáo phận đã bổ nhiệm cha Phaolô Nguyễn Văn Cừ về quản xứ. Sau bao cố gắng, ngày 23/9/2006 đã đi vào lịch sử giáo xứ khi Đức Cha Phaolô Maria Cao Đình Thuyên về chủ tế thánh lễ khánh thành và làm phép ngôi thánh đường.
Vùng quê nghèo Thọ Vực đã đóng góp nhiều người con ưu tú: Linh mục FX. Nguyễn Duy Chỉnh (1918 – 1974), Giám đốc Đại Chủng Viện Xã Đoài, Tổng Đại Diện Giáo phận Vinh dưới thời Đức Cha GB. Trần Hữu Đức và Đức Cha Phêrô Nguyễn Năng. Linh mục FX. Nguyễn Ngọc Tâm (mục vụ tại Mỹ), người luôn thao thức cho sự trưởng thành trong đức tin và đời sống của người dân vùng quê nghèo Hà Linh.(x. Kỷ yếu GPV – Kỷ niệm 170 năm Thành lập 1846 – 2016).
Theo báo cáo tất niên 2023, Giáo xứ Thọ Vực hiện có 4 giáo họ: Thọ Vực, Vĩnh Viễn, Trại Trăn, Tân Kiều với 885 tín hữu. Nhà thờ xứ nằm trên địa bàn xã Hà Linh, Hương Khê. Thánh tử đạo Phêrô Vũ Đăng Khoa là bổn mạng của giáo xứ. Linh mục quản xứ đương nhiệm là cha Giuse Nguyễn Văn Thuần, OP.
Thọ Vực là giáo xứ thuộc hạ huyện Hương Khê, nằm bên dòng sông Ngàn Sâu lượn quanh 9 khúc rất thơ mộng nhưng cũng là vùng trũng thấp nên hằng năm phải gánh chịu nhiều tổn thất bởi thiên tai lũ lụt; cuộc sống mưu sinh gặp nhiều khó khăn, nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến các sinh hoạt của giáo xứ. Tuy nhiên, với truyền thống đạo hạnh đã được hun đúc kế thừa qua bao thế hệ nên 985 giáo dân vẫn luôn kiên trung tỏa chiếu ánh sáng Tin Mừng một cách mạnh mẽ.
…
– Thành lập: Năm 1927
– Quan thầy: Tổng Lãnh Thiên Thần Micae
– Địa giới:
– Trụ sở: Giáo họ Kẻ Vang
– Địa chỉ: Xã Điền Mỹ, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh
– Linh mục quản xứ hiện tại: Giuse Trần Sỹ Chung CSC
– Các giáo họ: Kẻ Vang, Nam Lách, Cây Mang
– Tổng số giáo dân: 926
– Các sở dòng: Nhóm MTG Kẻ Vang
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Trước khi thành lập xứ Kẻ Vang, hạt giống đức tin đã gieo vãi trên mảnh đất thôn quê, bình dị này. Theo thời gian, số giáo dân ngày một tăng, tinh thần sống đạo và các hoạt động tôn giáo phát triển, đó là một trong những lý do để bề trên chuẩn nhận nâng lên hàng giáo xứ vào năm 1927, thể theo nguyện vọng của cha già Liên và giáo hữu nơi đây.
Khi mới thành lập, giáo xứ Kẻ Vang chỉ có hai giáo họ là Kẻ Vang và Gia Phương. Cha già Liên lúc đó đang quản xứ Thổ Hoàng quyết định làm nhà thờ để dâng thánh lễ và giáo dân tiện bề kinh nguyện sớm tối. Một năm sau, nhân ngày lễ kính Tổng Lãnh Thiên Thần Micae, bổn mạng giáo xứ, ngày 29/8/1928, thánh lễ khánh thành được diễn ra trong bầu khí trang nghiêm và sốt mến. Niềm vui như được nhân lên khi bề trên giáo phận bổ nhiệm cha Phêrô Cảnh, lúc đó là phó xứ Thổ Hoàng, làm cha quản xứ tiên khởi của giáo xứ Kẻ Vang.
Là một giáo xứ miền núi, thời tiết phức tạp nên đời sống mưu sinh gặp nhiều khó khăn, vì thế mà tình trạng di cư khá phổ biến, nhất là từ năm 1980-1988, khoảng 40% giáo dân Kẻ Vang đã di cư vào miền Nam lập nghiệp.
Để tiện bề sinh hoạt, năm 2006, cha GB. Nguyễn Huy Tuấn, quản xứ Thổ Hoàng, phụ trách xứ Kẻ Vang đã chuyển họ Gia Phương về giáo xứ Vạn Căn; đồng thời, nhập họ Cây Mang của xứ Vạn Căn và họ Nam Lách của xứ Thổ Hoàng vào xứ Kẻ Vang. Một năm sau, ngài đã tiến hành xây dựng nhà thờ thứ hai kiên cố tại đồi Tam Phòng (xã Hương Điền, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh), gần ga tàu hỏa Thanh Luyện, một vùng đất rộng rãi thoáng mát, giao thông thuận tiện. Bốn năm sau, ngày 29/7/2010, Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp đã làm phép nhà thờ và cung hiến bàn thờ trong niềm vui khôn tả của giáo dân xứ đạo bình dị nhưng mạnh mẽ, trung kiên trong đức tin này.(x. Kỷ yếu GPV – Kỷ niệm 170 năm Thành lập 1846 – 2016).
Kể từ khi hạt giống Tin Mừng được gieo trồng trên mảnh đất này, đến nay đã có 20 người con ưu tú gốc Kẻ Vang vinh hạnh lãnh nhận thiên chức linh mục.
Theo báo cáo tất niên 2023, Giáo xứ Kẻ Vang hiện bao gồm 3 giáo họ: Kẻ Vang, Nam Lách và Cây Mang với 926 giáo dân. Tuy là giáo xứ nhỏ nhưng Kẻ Vang có đời sống đức tin kiên vững và bền chặt. Bên cạnh đó, giáo xứ có nhiều hội đoàn, ban ngành năng động, nhiệt thành cùng với sự hiện diện của một nhóm nữ tu dòng Mến Thánh Giá.
Gần 100 năm hình thành và phát triển, giáo xứ đã trải qua biết bao thăng trầm và đổi thay với thời cuộc nhưng Kẻ Vang vẫn giữ được nét bình dị, thôn dã của một vùng quê giàu truyền thống hiệp nhất, sốt sắng và kiên vững trong đức tin. Kẻ Vang đang cố gắng vươn mình cả trong đức tin lẫn đời sống vật chất.
…
– Thành lập: Năm 1919, tách từ Giáo xứ Thổ Hoàng
– Quan thầy: Thánh Phêrô
– Địa giới: Giáo xứ Vĩnh Hội thuộc địa bàn xã Hương Thọ, huyện miền núi Vũ Quang
– Trụ sở: Giáo họ Vĩnh Hội
– Địa chỉ: Quang Thọ, Vũ Quang, Hà Tĩnh.
– Linh mục quản xứ hiện tại: Inhaxio. M. Thân Văn Thái, CRM
– Các giáo họ: Vĩnh Hội, Yên Hội, Yên Thịnh, Giáo điểm Vĩnh Hương
– Tổng số giáo dân: 910
– Các sở dòng: Cộng đoàn TSBA Vĩnh Hội
NGUỒN GỐC HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
Những năm đầu thế kỷ XX, cha già Liên, quản xứ Thổ Hoàng và giáo dân Trại Mân, Hòa Duyệt thuộc xứ Thổ Hoàng đã đệ trình xin thành lập giáo xứ mới. Năm 1919, bề trên chính thức chấp nhận thành lập xứ mới Vĩnh Hội. Sau khi thành lập, cha già Liên đã nâng các giáo điểm Yên Thịnh, Yên Hội lên giáo họ. Như vậy, giáo xứ Vĩnh Hội có 4 họ đạo. Nhà thờ giáo họ Hòa Duyệt là nhà thờ xứ đầu tiên.
Năm 1936, cha già Liên làm nhà thờ giáo họ Vĩnh Hội (Trại Mân), rồi chuyển trung tâm giáo xứ về Vĩnh Hội. Ngài qua đời và an táng tại Vĩnh Hội năm 1944.
Năm 1973, cha GB. Trương Văn Tạo dời nhà thờ lên đồi cao và cho xây dựng lại nhà thờ khang trang đẹp đẽ hơn. Năm 2004, cha GB. Trần Thanh Đạt cho tu sửa nhà thờ và nhà xứ.
Năm 2008 cha Giuse Nguyễn Văn Hiệu lập thêm giáo họ Sơn Trường, cách nhà thờ xứ Vĩnh Hội khoảng 15km.
Năm 2012, cha Phêrô Nguyễn Huy Lưu đã mở rộng khuôn viên nhà xứ và cho giải tỏa mặt bằng, tiến tới xây dựng nhà thờ, nhà xứ khang trang đẹp đẽ hơn.
Các linh mục quản xứ Vĩnh Hội: Cha già Liên (phụ trách: 1918-1919); cha Phúc (1919-1922); cha Tuần (1922-1927); cha Hữu (1927-1932); cha già Liên (1932-1936); cha Phúc (phụ trách: 1936-1942); cha Bá (phụ trách: 1942-1952); cha An (phụ trách: 1952-1964); GB. Trương Văn Tạo (1958-1973); cha Bang (phụ trách: 1973-1976); Phêrô Hồ Đức Hân (1976-1981); Giuse Võ Văn Thìn (phụ trách: 1981-1994); cha Giuse Trần Minh Cẩn (phụ trách: 1994-2002) GB. Trần Thanh Đạt (2002-2004); GB. Nguyễn Huy Tuấn (phụ trách: 2004-2006); Giuse Nguyễn Văn Hiệu (2006-2010); Phêrô Nguyễn Huy Lưu và hiện nay là cha Inhaxio. M. Thân Văn Thái, CRM.
Ngày nay, giáo xứ Vĩnh Hội gồm 3 giáo họ: Vĩnh Hội, Yên Hội, Yên Thịnh, và giáo điểm Vĩnh Hương.
Theo báo cáo tất niên 2023, giáo xứ có 910 giáo dân ở rải rác ven sông Ngàn Trươi, xen kẽ là núi rừng hiểm trở, giao thông cách trở đò giang, hằng năm cư dân nơi đây phải gánh chịu nhiều tổn thất bởi mưa lũ. Đời sống kinh tế của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp và bán ngư nghiệp.
Tuy vậy, sau hơn 100 hình thành và phát triển, dù trải qua nhiều khó khăn, thử thách nhưng giáo xứ Vĩnh Hội vẫn cho thấy một sức sống mãnh liệt. Tiếp bước truyền thống tiền nhân, giáo dân nơi đây đang ngày đêm cùng cha quản xứ hợp nhất xây dựng giáo xứ, quê hương ngày càng phồn thịnh tươi đẹp hơn.
…